Stres Nedir? İş Hayatında Stres Yönetimi

Stres, vücudunuzun sizi zorlayan dış etkenlere verdiği bir tepki olarak tanımlanır. Aslında stres hayatın normal bir parçasıdır ve belirli bir düzeyde motive edicidir. Ancak, aşırı veya sürekli olduğu durumlarda hem psikolojik hem de biyolojik sorunlara neden olabilir. Her ne kadar stres bir hastalık olmasa da belirtileri hastalığa benzer ve sonuçları bir hastalık kadar sizi olumsuz etkiler. Bu nedenle, stresin oluşturduğu belirtileri göz ardı etmemek gerekir. Ayrıca, olumsuz etkilerini görmeden önce stresin kaynağını belirleyebilir ve onunla baş etmek için çözümler üretebilirsiniz.
 

Günümüzün büyük bir çoğunluğunu iş hayatı kapsıyor. Bu yüzden, işyerinde yaşanan uzun süreli stres diğer yaşam alanlarımıza da yansıyor. İş hayatındaki stresin görev belirsizlikleri ve çatışmaları, çalışma ortamı ve şartları, yoğun iş yükü gibi birçok nedeni vardır. Ücret ve yan haklar da yetersiz olması bakımından iş hayatında strese neden olan bir diğer faktördür. İşveren olarak bu noktada çalışanlarınıza yardımcı olabilir, onların motivasyonunu arttırarak mutlu ve verimli çalışmalarına öncelik verebilirsiniz.

İş Hayatında Stres Belirtileri Nelerdir?

İş hayatında yaşanan uzun süreli stresin belirtileri farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Bunlar, fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal belirtiler olarak dört başlık altında sunulabilir:

Fiziksel Belirtiler: Stresin fiziksel belirtileri, baş ağrısı, sindirim ve mide problemleri, bazı kalp rahatsızlıkları, astım, egzama, dermatit, sürekli yorgunluk, yüksek tansiyon, aşırı terleme olarak ortaya çıkabilir.

Zihinsel Belirtiler: Fiziksel olduğu kadar zihinsel olarak da stresin zihinsel belirtilerle de kendini gösterir. Bu belirtilerin arasında unutkanlık, karar vermede güçlük, konsantrasyon eksikliği, iş verimliliğinde düşüş, hata oranında artış bulunur.

Duygusal Belirtiler: Stres kadar stresin fiziksel ve zihinsel belirtileri de duygusal açıdan etkili olabiliyor. Stresin duygusal belirtileri, karamsarlık, kaygı ve endişe, depresyon, hızlı ruhsal değişimler, saldırganlık, doyumsuzluk olarak görülebilir.

Sosyal Belirtiler: Stres ve stresle görülen diğer belirtiler sosyal yaşantı üzerinde de etkisi bulunuyor. Bu durum da iş hayatına yansıyor. Stresin sosyal belirtileri, insanlara karşı güvensizlik, insanlarda hata bulma çabası, suçlayıcı söylemler, fazla savunmacı tutum, içe kapanıklık olarak ortaya çıkabilir.

İş Hayatında Stres Yönetimi

Stres yönetimi, sorunla baş etme şeklinizi, yaşam tarzınızı, düşünce biçiminizi hatta duygularınızı kapsar ve stresi kontrol altına alabilmeniz için birçok yöntem sunar. Bu yöntemler hem bilişsel ve davranışsal olan hem de yaşam kalitenizi arttıran eylemlerden oluşur. Stres yönetiminin temel aşamaları şunlardır:

• Belirleyin: Stres yönetimi hayatınızdaki stres kaynaklarını belirleyerek başlar. İlk olarak iş yaşamınızdaki stresin kaynağını bulun. Böylelikle, stresle baş etmeniz için gerekli ve doğru eylemleri belirleyebilirsiniz.
• Önleyin: Stresin kaynağını ortadan kaldırarak stresi doğrudan önleyebilirsiniz.
• Değiştirin: Stresin kaynağı önlenemiyorsa onu değiştirmeyi deneyebilirsiniz.
• Uyum Sağlayın: Stres kaynağını değiştiremiyorsanız, beklenti ve tutumlarınızı değiştirerek stresli duruma uyum sağlayabilirsiniz.
• Kabul Edin: Bazı stres faktörleri hem değiştirilemez hem de kaçınılmazdır. Böyle durumlarda, stresle baş etmenin en iyi yolu durumu olduğu gibi kabul edebilir, birer gelişim ve deneyim fırsatı olarak görebilirsiniz.

İş Hayatında Stres Nasıl Azaltılır?

Stresle baş etme, bir kişinin stresin üstesinden gelmek için uygulayabileceği bilişsel ve davranışsal eylemlerdir. Çevre ile olan ilişkimizin değişken olmasından dolayı, stresle karşılaştığımız durumlara bağlı olarak farklı baş etme stratejileri tercih ederiz. Stresle baş etme stratejileri bu aşamada problem odaklı ve duygu odaklı olarak ikiye ayrılır.
 

Problem odaklı strateji ile strese yol açan olayın ortadan kaldırılması, etkisinin azaltılması veya kişi-çevre ilişkisinin değiştirilmesi amaçlanır. Duygu odaklı stratejiyle ise stres içeren duyguların düzenlenmesi, stres yaratan uyarıcıların etkisinin azaltılması amaçlanır. Problem ve duygu odaklı stratejilere yönelik eylemleri kullanarak iş hayatı stresi ile baş etmek mümkün. Bu eylemlerden bazıları şunlardır:

• Stresin kaynağı işteki sorumluluklarınız ise sınırlarınızı çizin ve sorumluluklarınızı belirleyin. Zorunlu olmayan ek sorumlulukları üstlenmeyin. İş yerinde görev ve sorumlulukları paylaşabileceğiniz iş arkadaşlarınızın olduğunu unutmayın.
• Stresin kaynağının zaman baskısı olduğu durumlarda, işe başlangıç saatinden daha erken gidebilirsiniz. Böylece, gün içerisinde yoğunluk yaşayacağınız ortamda yapılması gerekenleri sakin bir şekilde incelemeniz ve planlamanız mümkün olur.
• Hem iş yükünün azaltılması hem de çalışma ortamındaki çatışmaların yaşandığı durumlarda, beklentilerinizi açıkça ifade etmeniz ve iş arkadaşlarınız ile fikir alışverişinde bulunmanız önemli bir rol oynar.
• Sorunları çözmek için iş arkadaşlarınız ile olumlu ve açık iletişim kurmak iş stresini azaltmada önemli bir faktördür. Bireysel veya ortak sorunların paylaşımı işinizi kolaylaştırır ve stresle baş etme yöntemleri açısından farkındalığınızı arttırabilir.
• İş yaşamı ile özel yaşam arasındaki deneyi iyi kurmalısınız. Yalnızca işe odaklanarak stresten uzaklaşmak çok kolay değildir. Bunun için, kendinize, ailenize ve sevdiklerinize özel vakit ayırıp sevdiğiniz aktiviteleri yapın.
• Yaptığınız her işin sonucu kusursuz olmayabilir, hatalar yapılabilir. Bu aşamada, hata kaynağını belirlemek gerekir. Hatanın sizden kaynaklı olduğu durumlarda, bunu kabul etmek ve tekrar etmemek adına çalışmak önemlidir. Ortaya çıkan hatanın kaynağı işleyiş veya kurumsal yapıyla da ilgili olabilir. Bu durumda, konuyu işveren veya yönetim kadrosu ile paylaşabilir, bireysel ve kurumsal verimin artmasını sağlayabilirsiniz.
• Stresin kaynağın olarak çalışma hayatınızdaki eksik yönlerinizi ve becerilerinizi görüyorsanız, bunları tespit etmeye ve çözmeye çalışın. Bu aşamada, çalışma arkadaşlarınızdan veya yetkili birimden destek alabilirsiniz. Kişisel gelişiminizi sürdürmek size motivasyon sağlar.
• Çalışma ortamında stresin kaynağı olarak iş arkadaşlarınız ile aranızdaki çatışma olması durumunda hem kendi duygularınıza hem de karşınızdakinin duygularına sözel ve davranışsal önem gösterin.
• Stres ile baş etmek için bedensel yöntemlere başvurun. Bunun için, fiziksel egzersizler, nefes egzersizleri, meditasyon yapabilirsiniz.
• Bedensel yöntemler kadar zihinsel yöntemler de stres ile baş etmenize yardımcı olur. Bunun için, problem çözme, zaman yönetimi ve iletişim becerilerinizi güçlendirebilirsiniz.
• Beslenme alışkanlıklarınızda yapacağınız olumlu değişimler iş yaşamındaki stresle mücadelede size yardımcı olabilir. Ofis hayatında tek tip, dengesiz ve sağlıksız beslenme hem iş hem de normal yaşamda strese neden olabilir. Ancak, öğlenleri yediğiniz ofis yemeklerinin içeriğine daha fazla özen göstererek bu soruna çözüm bulmak mümkün.
• Stresle baş etmenin bir diğer yolu ise sağlıklı ve kaliteli bir uyku düzenidir. Uyku eksikliği, çalışma hayatında gerginlik, konsantrasyon eksikliği gibi farklı şekillerde stresin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu nedenle düzenli uyku saatleri oluşturmalı ya da varsa uyku sorunlarınızı belirlemelisiniz.
   

İş yaşamındaki stres ve bu stres ile baş etmenin yolları yalnızca çalışana bağlı değildir. İşveren olarak da çalışanlarınızın stresle baş etmelerine yardımcı olabilirsiniz. Bunu, yönetici-çalışan ilişkilerine özen göstererek, çalışanlarınızla sağlıklı iletişim kurarak, uygun çalışma ortamı ve şartlarını sağlayarak gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca, çalışanlarınızın motivasyonunu yüksek tutmanız da önem taşıyor. MultiGift çalışanlarınız için ihtiyaç duyduğunuz motivasyon arttıran çözümler sunuyor. Detaylı bilgi ve başvuru için tıklayın!

Kaynak:  https://hbrturkiye.com/blog/bes-adimda-is-hayatindaki-stresten-uzaklasmak