Yemek Ücreti Nasıl Hesaplanır ve Ne Kadar Olmalı?

Hepimizin bildiği üzere yemek molaları çalışan motivasyonunu artırmada büyük öneme sahip. Yemek ve çay molaları olarak bildiğimiz bu kısa aralar çalışanlarınızın zihinlerini temizlemesine yardımcı olur, verimliliklerini yükseltir. Bu yüzden de günümüzde birçok işletme yan hak olarak yemek molalarını tercih ediyor.
 

Yemek molalarında şirketler birçok yemek çözümü kullanıyor. Bunlar arasında en popüler çözümler yemekhane ve yemek kartlarıdır. Çözümleri kısaca sıralarsak;
 

• Nakdi yemek yardımı,
• Yemek fişi 
• Yemek kartı ve yemek çeki 
• Yemekhane
   

Özellikle şirketler yemek çözümü olarak yemek kartı tercih ettiklerinde günlük ne kadar ücret belirtmesinin uygun olacağı konusunda kararsız kalabiliyor. Bu yazımızda da özellikle yemek kartı günlük limitinin en az kaç olması gerektiği ve yemek ücretinin nasıl hesaplandığını anlatacağız. Ardından yemek kartı ile yemek ücretlerinden %100 vergi avantajı nasıl sağlayacağınızı göstereceğiz. Tüm bunlarla birlikte yemek ücreti ile ilgili merak edilen diğer sorularınızı da cevaplayacağız.

Hadi o zaman başlayalım!
 

Bir Çalışan için Günlük Yemek Ücreti Ne Kadar Olmalı?

Bu sorunun cevabı aslında restoran, cafe gibi işletmelerdeki yemek fiyatlarına göre belirlememiz en uygun yöntem. Burada belirleyici faktör çalışanlarınızın en çok hangi yemeği tercih etmesine bağlı olarak değişecektir. 

Genel olarak çalışanlarınız öğle yemeklerinde pide türlerinden yemeği istediğini düşünerek hesap yaptığımızda bir çalışan için bir günlük yemek ücreti en az 55,08 TL olmalıdır.

İşveren Çalışana Yemek Ücreti Ödemek Zorunlu Mu?  

4857 sayılı İş Kanununda çalışanlara yemek ücretinin verilmesinin herhangi bir zorunluluğu bulunmuyor. Bu tür yan haklar iş sözleşmesi kapsamındaki hükümlere tabiidir. Çalışanlar yemek yardımı konusunda işletme sahibi ile konusup iş sözleşmesinde yer vermelidir. İş sözleşmesinde yemek yardımı/ücreti konusunda herhangi bir madde geçmezse bu işlemin zorunluluğu oluşmaz.

Yemek Ücretinin Vergilendirilmesi ve Yemek Kartı Vergi Avantajı

Yazı başında da belirttiğimiz üzere çalışanlara verilen yemek çözümleri; nakit, yemek fişi, yemek çeki, yemek kartları ve yemekhane olarak ayrılıyor.

Eğer bir şirket nakit olarak bir yemek yardımı yapıyorsa, bordroda bu işlem vergilendirilmelidir. 

Yemek kartı, yemek çeki gibi çözümler tercih edilecekse yasa gereği günlük yemek bedeli sınırına kadar vergi kalemlerinden bazılarından muaf tutulur. Bu vergi çeşitleri;
 

• Gelir vergisi
• Damga vergisi
• SGK işveren hissesi
• SGK işçi primi

Bunlara ek olarak yemek kartı, çeki kullanımlarının muhasebe departmanı tarafından masraf olarak kayıt alınması gerekir. Yemek bedeli istisna tutar üzerinde kalan rakam için hesaplanır.

Yemek kartı ve çeki dışında kullanılan bir diğer yöntem yemek fişleridir. Her ay sisteme tek tek girilmesi gereken bu yöntem muhasebe süreçlerinde zaman kaybına neden olur. İşletme yemek çözümü olarak yemekhane tercih ettiğinde ise işveren masrafı olarak görünür, çalışan bordrosuna eklenmez.
 

Yemek Ücreti Nasıl Hesaplanır? 

2022  yılı için yemek ücreti hesabına ait örnek hesabı aşağıda bulabilirsiniz. Bu hesapta önce nakdi olarak düşünülüp bir yemek ücreti belirlenmiştir. Ardından ise yemek kartı yemek ücreti vermeniz durumundaki yemek ücretiniz açıklanmıştır.

Aşağıdaki hesaplama yöntemi örnek amaçlıdır. Hesaplamadaki parametreler;
 

• Gelir Vergisi (%20),
• Damga Vergisi (%0.759),
• SGK Primi İşçi Payı (%14),
• İşsizlik Sigortası İşçi Payı (%1),
• SGK Primi İşveren Payı (%20.5),
• İşsizlik Sigortası İşveren Payı (%2),
• Nakit Yemek Parası SGK İstisnası 12,94 TL

olarak alınmıştır. Ayrıca kişinin SGK primine esas kazancının SGK matrahı altında kalacağı varsayılarak hesaplanmıştır.
 

Aylık çalışma günü: 26 iş günü

Çalışan sayısı: 10

Günlük Yemek Bedeli (KDV Dahil): 55,08 TL olduğunda

Devletin Belirlediği KDV Oranı: %8

SSK'dan Muaf Günlük Tutar: 12,94 TL
 

*İşçiye nakit olarak ödenen yemek parası, gelir vergisine tabidir. SGK açısından ise, iş günü bazında günlük asgari ücretin %6’sı (12,94 TL) kadarı prime esas kazanç matrahından istisna edilir, üzerinden SGK primi hesaplanmaz.
 

• 10 çalışana verilmesi gereken aylık yemek bedeli= 26*10*55,08 = 14.320,80 TL’dir.
   

**14.320,80 TL’nin Brütleştirme Katsayısı 0,67241’dir. Brüt Tutar ise 21.296 TL olarak hesaplanmıştır.
 

• KDV İndirimi %8 olduğunda= 598,4 TL KDV indirim konusu yapılabilmektedir.
   

**Eğer günlük yemek bedeli, devletin açıkladığı yemek istisna tutarından büyükse aşan kısmın KDV tutarı indirim konusu yapılmaz.
 

• Damga Vergisi (%0.759) = 162 TL
• SGK Primi İşçi Payı (%14) = 2980 TL
• İşsizlik Sigortası İşçi Payı (%1) = 213 TL
• Gelir Vergisi (%20) = 3621 TL
• SGK Primi İşveren Payı (%20.5) = 4363 TL
• İşsizlik Sigortası İşveren Payı (%2) = 426 TL
• İşverene Toplam Maliyeti= 26085 TL
   

Eğer işletmenizde yemek kartı tercih edecek olursanız Gelir Vergisi, SGK Primi İşçi Payı, SGK Primi İşveren Payı, İşsizlik Sigortası İşçi Payı, İşsizlik Sigortası İşveren Payı ve Damga vergisinden muaf olursunuz.
 

• Yemek kartı aldığınızdaki işverene maliyet= Aylık Yemek Bedeli - KDV İndirimi = 13.260 TL olur.
• Böylece aylık kazancınız = 12.825 TL 
• Yıllık ise = 12825 * 12 ay = 153.900 TL