Üretim Planlama Nedir?

İşletmeler için her konuda kısa, orta ve uzun vadeli planlama hayati önem taşır. Risklere karşı hazırlıklı olma, pazar payını artırma, büyüme gibi işletmeleri ilgilendiren her konuda plan yapmak ve bu planları uygulamak, diğer yönetim fonksiyonlarının başarısı için birinci şarttır. Planlama yapılması gereken konulardan biri de üretimdir. MultinetUp olarak bu yazımızda üretim planlama hakkında merak edilen konulara değindik.

En basit haliyle “Ne, ne zaman ve ne kadar üretilecek?” sorularının yanıtlarına göre hazırlanan üretim planlama, bir işletmede istenilen zamanda, miktarda ve kalitede ürün ya da hizmetin üretilmesini sağlayan süreçlerin tamamıdır. Üretim planlama doğru şekilde hazırlandığında, oluşan ve oluşacak müşteri taleplerini karşılayacak kaynakları (hammadde, üretim araçları, iş gücü vb.) etkin bir şekilde kullanmak mümkün olur..

Üretim Planlama Aşamaları

1. Zaman Aralığı Belirleme
   Üretim planlama aşamalarının ilki olan bu adımda, üretimin yapılacağı zaman aralığı belirlenir.
2. Stok Politikalarını Belirleme
   Stok maliyetini en aza indirecek stok miktarı belirlenip, emniyet stokları eklenir.
3. Talep Tahmininde Bulunma
   Eldeki veriler ve öngörüler ışığında, oluşabilecek talep miktarı tahmin edilir.
4. Dönem Başı ve Sonu Stok Miktarı Belirleme
   Dönem başında depoda bulunan malzeme stokları ve henüz gelmemiş olan malzeme stokları ile dönem sonunda emniyet stokuna ilaveten bulundurulması istenen stok miktarı belirlenir.
5. Üretim Miktarı Belirleme
   Planlama dönemi içerisinde üretilmesi gereken ürün miktarı belirlenir.
6. Üretim Zamanlaması Belirleme
   Belirlenen miktardaki ürünün üretimi, dönem içerisine dağıtılır. Dağıtım sırasında tatiller, üretim hızı değişimleri, stok miktarındaki değişimler, maksimum üretim kapasitesi, arıza/tamir/bakım süreçleri gibi durumlar göz önünde bulundurulur.

Üretim Planlama Stratejileri

İşletme yöneticileri, üretim planlamasının doğru bir şekilde işleyebilmesi için üretim planlama stratejileri geliştirmelidirler. Geliştirecekleri strateji sayesinde aksaklıkların önüne geçerek, üretim sürecinin etkin bir şekilde tamamlanmasını sağlayabilirler.

Üretim planlama konusunda genellikle 3 farklı strateji söz konusudur.

1. Talep İzleme Stratejisi
   zellikle hızlı talep değişimi olan ürünlerde ya da sektörlerde kullanılan bu yöntemde sıfır ya da sıfıra yakın stok tutulur. Bunun yanı sıra, talep değişimlerine bağlı olarak istihdam düzeyinde değişikliğe gidilir. Bunun sonucunda, işe alım ve işten çıkarma maliyetleri diğer stratejilere göre daha yüksek olur.
2. Sabit Üretim Hızı Stratejisi
   Adından da anlaşılacağı gibi, üretim planlama yapılan dönem boyunca üretim hızı sabit tutulur. Bu strateji uygulandığında, üretim miktarı ile talep arasında oluşacak farklılıklar stok bulundurmadan doğan maliyetlerin artmasına neden olur. Diğer stratejilere göre daha kolay bir şekilde planlanabilmesi nedeniyle, birçok firma tarafından bu strateji kullanılır.
3. Karma Üretim Stratejisi
   Daha önce bahsettiğimiz iki stratejinin dezavantajlarından kaçınmak amacıyla uygulanan stratejidir. Bu yöntemin doğru şekilde uygulanabilmesi kolay değildir çünkü çok fazla alternatif içerir. Bu yöntemi kullanan işletmeler genellikle bilgisayar programları yardımı ile süreç yönetimini tercih ederler.

Üretim Planlamada Dikkat Edilmesi Gereken Konular

Üretim planlamanın doğru şekilde uygulanabilmesi için işletme yöneticileri tarafından dikkat edilmesi gereken çeşitli konular vardır. Bu konular;

1. Hammadde, işletme malzemesi ve yardımcı malzemeleri doğru miktarda, zamanda ve yerde bulundurmak.
2. İş akış şemasına uygun bir planlama ile üretim araçlarını hazırlamak.
3. Piyasa şartlarına ve müşteri taleplerine uygun kalitede ürünlerin üretimi için gerekli çalışmaları yapmak.
4. Üretim planından ve talep tahminlerinden yola çıkarak, işgücünü etkin bir şekilde kullanmak.
5. Üretim bölümü ile işletmenin diğer bölümleri arasında koordinasyon sağlamak.
6. Üretimi gerçekleşmiş ürünlerin dağıtımını sağlıklı bir şekilde gerçekleştirmek.

Tedarik Yönetimi ve diğer konulardaki yazılarımıza Multinet Up Blog sayfasından ulaşabilirsiniz.