Ticari Araç Nasıl Kiralanır, Şartları Nelerdir?

Araç kiralama özellikle son dönemlerde, birçok şirket tarafından oldukça sık tercih edilen bir yöntemdir. Şirketlerin araç kiralamasının birçok nedeni ve yöntemi bulunuyor. Bu nedenlerin başında şirketlerin maddi şartlarını zorlamadan iş ihtiyaçlarına uygun araç tiplerine, ihtiyaç duyulan süre boyunca sahip olabilmeleri geliyor. Şirketler araç kiralamayı tercih ederek hem finansal hem de operasyonel avantajlarından faydalanıyor. Böylece, araç satın almak için gereken bütçe işletmenin geliştirilmesi için kullanılabiliyor.

Şirketlerin kiralamayı tercih ettiği araç tiplerinden biri ticari araçlardır. Ticari araçların kiralama şartları çeşitli etkenlere bağlı olarak farklılık gösterebiliyor. Bu süreçte, kiralanan ticari aracın boyutu, gereksinimleri ve yolcu taşımacılığı, yük taşımacılığı gibi kullanım amacı göz önünde bulundurulur ve belirli şartların yerine getirilmesi gerekir. Bu yazımızda, ticari araçların nasıl kiralandığını ve kiralamak için sağlanması gereken koşulların neler olduğunu sizler için açıkladık.

Ticari Araç Nasıl Kiralanır?

Ticari araç kiralama süreci, brüt ağırlığı 3,5 tonun altında olan araçların belirli bir süreliğine kullanımının yanı sıra aracın bakım, onarım, vergi ödemeleri, hasar yönetimi ve daha pek çok hizmeti kapsar ve bu hizmetler aylık sabit bir ücret içinde sunulur. Böylece küçük, orta veya büyük her ölçekten şirket bütçesi ve ihtiyaçları doğrultusunda van, kamyonet, minibüs gibi hafif ticari araç kiralayarak yalnızca işe odaklanabilir.

Ticari araçların kiralanması için şirketlerin belirli koşulları yerine getirmesi gerekir. Koşulları karşılayan şirketler ihtiyaç duydukları ticari araç için araç kiralama firmalarıyla iletişime geçebilir ve araç seçeneklerinden kendilerine en uygun olanı seçebilirler.

Ticari Araç Kiralama Koşulları Nelerdir?

Araç tescil belgesinde kamyonet veya minibüs yazan bir ticari araç kiralanıyorsa, araç ve sürücü için yetki belgelerinin alınması gerekiyor. İş koluna ve kullanım amacına göre yetki belgeleri farklılık gösterir. Yetki belgeleri, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Bölge Müdürlükleri tarafından sağlanır. Yetki belgeleri için temel koşulların karşılanıp karşılanmadığının tespiti yapılır ve bu doğrultuda başvuru formları, firma imza sirküleri, taşıt sözleşmesi ve şirket yapısına bağlı olarak ek evraklar ile süreç başlatılır.

Şirketler bir ticari taşıma işlemi yapmıyorlarsa, N1 ve N1G sınıfında olan ve araç tescil belgesinde kamyonet olarak geçen araçları yetki belgesi olmadan operasyonel amaçla kiralayabilir. Ancak, ticari taşıma işlemi yapmayı amaçlayan şirketlerin ticari araç kiralamak için sahip olması gereken yetki belgeleri şirket yapısı ve kullanım amacına göre şu şekildedir:

• K2 Yetki Belgesi: K2 belgesi, ticari araçları taşımacılık ile herhangi bir kazanç sağlamayı amaçlamayan, yalnızca kendi esas iştigal kapsamında veya ticari hizmet olarak kullanacak şirketlerin alması gereken yetki belgesidir.
• L1 Yetki Belgesi: L1 belgesi ile şirketler yurtiçi lojistik işletmeciliği faaliyetlerini gerçekleştirir. Sahip oldukları aynı tip ticari araç sayısının 10 katına kadar ticari araç kiralayabilirler. L1 belgesi için şirketlerin en az 3 adet özmal ticari araca sahip olması gerekir.
• M1 Yetki Belgesi: M1 belgesi ile şirketler aynı il içerisinde kargo taşımacılığı faaliyetlerini gerçekleştirir. Özmal olarak sahip oldukları ticari araç sayısının 2 katına kadar ticari araç kiralayabilirler. Bir şirketin, M1 belgesini alabilmesi için en az 3 adet özmal ticari aracının bulunması gerekir.

Ticari aracın kiralamak için için gerekli olan yetki belgelerinin yanı sıra araç sürücülerinin de belirli belgelere sahip olması gerekiyor. Ticari kapsamda bulunan araçları kullanabilmeleri için sürücülerin ticari araç ehliyetine, SRC ve psikoteknik raporuna ihtiyaçları vardır. Araç kiralamak ve kullanmak için ihtiyaç duyulan bu belgeler olmadan trafiğe çıkılması durumunda para cezası kesilir.

Ticari Araç Vergileri Nelerdir?

Şirketlerin ticari araçları satın alırken ve aldıktan sonra karşılaması gereken belirli vergi giderleri bulunuyor. Bir şirket ticari araç satın alırken ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) ve KDV (Katma Değer Vergisi) ödüyor. Güncel düzenlemelere göre ÖTV oranı aracın silindir hacmi ve vergisiz satış tutarına bağlı olarak %45 - %220 arasında değişiyor. KDV gideri, araç fiyatına eklenen ÖTV bedeliyle ortaya çıkan değer üzerinden (2021 yılında) %18 oranla hesaplanır ve araç fiyatına eklenir.

Şirketin bir ticari araç satın aldıktan sonra ödenen ve takvim yılına göre her sene iki defa ödenen MTV aracın azami toplam ağırlığı ile yaşına bağlı olarak 367 TL - 50.107 TL arasında değişiyor. Ticari araç kiralayan şirketler ise bu vergilerin hiçbirinden sorumlu değildir. Ticari araç kiralama hizmeti bakım, onarım, sigorta gibi ödemelerini kapsadığı gibi vergi giderlerini de içeriyor. Bu nedenle, ticari araç kiralayan şirketlerin yalnızca bu hizmetler için ödeyeceği dönemsel ücreti değerlendirmesi gerekiyor.