Navlun Nedir ve Nasıl Hesaplanır?

Ticaretin uluslararası boyuta ulaşmasıyla özellikle lojistik süreçte önemli bir kavram olan navlun, sıklıkla araştırılan konular arasındadır. Ürünlerin ulaştırılmasını sağlamak için son derece önemli olan lojistik süreci, başlı başına bir maliyet kalemidir. Tedarik zincirindeki yadsınamaz rolüyle nakliye işlemleri, pek çok sürecin doğru şekilde yönetilmesini gerektirir. Kara, hava ve deniz yolu araçlarıyla gerçekleştirilecek bu nakliye işlemlerinin olması gerektiği gibi yapılabilmesi için kimi hizmet bedelleri gereklidir.

Tüm taşıma kanallarında nakliye işlemlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli ücretler, navlun olarak belirtilir. Bir çeşit ticari sözleşme sayılan navlun, genellikle taşıma bedeli olarak karşımıza çıksa da oldukça geniş kapsamlıdır. Bu noktada taşıma bedelinin hesaplanması için malın türünden sevkiyat şekline kadar her detay incelikle düşünülmelidir. Ancak bu şekilde navlun hesaplama işlemi, doğru şekilde tamamlanmış olur.

Navlun Nedir?

Navlun terimi daha önce deniz ve nehir taşımacılığı için kullanılsa da günümüzde tüm nakliye kanallarında önemli bir kavram hâline gelmiştir. Daha önce navlun, dış ticaret özelinde deniz yoluyla taşınan malların hizmet bedeli olarak belirtilirdi. Günümüzde değişen ticaret hayatı, navlunun artık tüm taşımacılık kanallarında kullanılır olmasını sağlamıştır. Bu anlamda deniz, kara ve hava yolu araçlarıyla taşınan tüm mallar için navlun, geçerli bir kalem hâline gelmiştir. 

Malların nakliyesi için gerekli ücret olarak tanımlanan navlun, bir tür ticari sözleşmedir. Nakliye şirketinin sorumluluk alanlarından malların türüne kadar değişiklik gösterebilen bu bedel, karşılıklı olarak onaylanır. Navlun, taşıma hizmeti karşılığında ödenen bir bedel olduğu için belirlenen sözleşme dâhilinde işlemler esas alınır. Taşıma sırasında gerekli işlemlerin yapılmasının ardından belirlenen bedel, sözleşme şartlarına göre gönderici ya da alıcı tarafından ödenir.

Navlun Ne Demek?

Navlun, Türk Dil Kurumu’nun açıklamasına göre farklı iki kelime anlamına sahiptir. Buna göre navlun; bir yerden başka bölgeye ulaştırmak için gemiye alınan eşyanın bütünüdür. Ayrıca, gemisinde taşınacak yük için taşıyıcının istediği ücret şeklinde de tanımlanmıştır. Bu noktada kullanılan navlun terimi, yapılan tanımlardan ikincisiyle çok daha fazla benzerlik gösterir. İngilizce karşılığı da “freight” olan bu terim, bu noktada nakliye bedeli olarak kavramsallaştırılabilir. 

Taşımacılığın Hukuku Olan Navlun Sözleşmesi Nedir?

Navlun sözleşmesi, yapılacak taşıma işleminin tüm detaylarıyla belirlenmesini sağlar. Taşıma bedelinin kimin tarafından ödeneceğinden malların nasıl sevk edileceğine kadar her maddeye bu sözleşmede yer verilir. Türk Ticaret Kanunu madde 1138(1), navlun sözleşmesini farklı türleriyle tanımlamıştır. Buna göre; “Taşıyan, navlun karşılığında; a) Yolculuk çarteri sözleşmesinde eşyayı, geminin tamamını veya bir kısmını ya da belli bir yerini taşıtana tahsis ederek; b) Kırkambar sözleşmesinde ayırt edilmiş eşyayı, denizde taşımayı üstlenir.”

Navlun Sözleşmesinde Bulunması Gereken Belgeler Nelerdir?

Navlun sözleşmesi, herhangi bir şekil şartına bağlanmamıştır. Ancak uygulamada bahsedilen bu sözleşmeler, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun senetle ispat kuralı gereğince yazılı biçimde yapılır. Bahsedilen sözleşmelere dâhil edilmesi gereken kimi belgeler ve bu anlaşmayı belirleyen unsurlar aşağıda sıralanmıştır:

• Taşıyan tarafın unvanı
• Taşıyanın iletişim bilgileri
• Yük sayısı
• Tonaj miktarı
• Taşımayı gerçekleştirecek aracın çıkış ve varış noktaları
• Navlun bedelinin ödeme şekli
• Taşıma ve teslimat detayları
• Sözleşme tarihi
• Ürün taşıma şartı

Taşıma için sözleşmenin yapılmasının ardından taşınacak olan yük, nakliyeyi gerçekleştirenin zilyetliğine geçer. Bu noktada işin özenle yapılması ve malların korunması taşıyanın sorumluluğundadır. Bahsedilen bu durum sözleşmeyle garanti altına alınmıştır. Sözleşme taraflarından taşıyan, yüklere özen göstermekle ve zarar gelmediğinden emin olmakla yükümlüdür.

Navlun Sözleşmesi Hangi Durumlarda Sona Erer?

Taşımanın detaylarının belirlendiği sözleşmenin feshedildiği durumlar da mevcuttur. Sözleşmenin sona ermesine neden olan durumlardan ilki, taşıma sırasında herhangi bir devlet tarafından gemiye el koyulmasıdır. Bunun dışında savaş ve doğal afet gibi durumlarda da sözleşme, feshedilmiş sayılır. Taşınan malların ihracat ve ithalat sürecinde yasaklanmış olması da sözleşmenin feshi anlamına gelir. Tüm bunlara ek olarak limanlardan herhangi birinin abluka altında olmasında da sözleşme sona erer.

Nakliye Maliyetlerini Azaltan Navlun Teşvikleri Nelerdir?

İhracatı canlı tutmak için kimi teşvikler, devlet desteğiyle sağlanır. Her yıl devletin sağladığı navlun teşviği, Ticaret Bakanlığı ihracat destekleri kapsamında verilir. Bu teşviklerle ihracatçıların taşıma ve kargo kalemlerinden çıkan maliyetlerin karşılanması amaçlanır. Her yıl değişiklik gösteren teşvikler, ihracat tutarının belirli bir oranına göre verilir. Aşağıda sıralanan destekler, belirli oranlarda devlet tarafından karşılanır:

• Yurt dışı kira
• Yurt dışı reklam tanıtım faaliyetleri
• Geçici mağazacılık
• Yurt dışı marka tescili
• Yurt dışı pazar araştırma
• İhracata yönelik belge alımı
• Yurt dışı fuar katılımı
• Yurt dışı şirket satın alma
• E-ticaret sitelerine bireysel üyelik
• Yurt dışı lojistik merkezi kullanımı--

Lojistik yönetimi alanında navlun maliyeti, önemli bir yere sahiptir. Bu noktada ihracatı canlı tutmak isteyen devlet, sağladığı teşvikler aracılığıyla işlemlere destek olur. Yüklenen konteyner üzerinden ya da ton başına göre belirlenecek teşvik tutarı, her yıl değişiklik gösterir. Ayrıca KOSGEB tarafından da navlun giderleri desteği talep edilebilir. Bu ihracat desteği için proje yazılması gerektiği de unutulmamalıdır.

Navlun Nasıl Hesaplanır?

Taşıma bedeli hesabının yapılabilmesi için öncelikle sevkiyat türünün netleştirilmesi gerekir. Bunun asıl sebebi, farklı taşıma şekillerinde ortaya çıkacak olan ücretin değişiklik göstermesidir. Hava, kara ya da deniz yoluyla taşınacağı belirlendikten sonra hesaplama aşamasına geçilebilir. Yükün miktarından taşınan malların istediği özene kadar pek çok etken, taşıma bedelini direkt etkiler.

Hava Yolu Taşımacılığı Navlun Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Hava yolu taşımacılığı, genellikle daha küçük yüklerde tercih edilir. Hızlı ulaşım imkânı sağlaması sayesinde genellikle yükte hafif ama pahada ağır ürünlerin taşımacılığı, hava yoluyla yapılır. Hava navlun hesaplaması için öncelikle hacimsel ağırlığın belirlenmesi gerekir. Hacimsel ağırlığın ürünler özelindeki brüt hâliyle karşılaştırılması sonucunda yüksek olan sonuç, taşıma fiyatlandırmasında kullanılır. “Chargeable Weight” olarak adlandırılan bu ağırlık, hesaplamada kullanılır ve fiyat teklifi bunun üzerinden verilir.

Kara Yolu Taşımacılığı Navlun Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Geniş ağı ve esnek hâli sayesinde kara yolu taşımacılığı, sıklıkla tercih edilen nakliye türlerinden biridir. Bu yöntemle yapılacak lojistik işlemi için kara yolu navlun hesaplamasında komple yük ve parsiyel taşımacılık, birbirinden bağımsız incelenir. Komple yük, çıkış ve varış noktasındaki mesafe, piyasa koşulları dâhil edilerek hesaplanır. Öte yandan parsiyel yük taşımacılığında malların hacimsel yükü ve fiyatlandırmada kullanılacak ağırlık hesabı yapılır.

Deniz Yolu Taşımacılığı Navlun Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Hacimsel olarak daha büyük yüklerin sevkiyatında sıklıkla tercih edilen deniz yolu nakliyesinde taşıma bedeli, farklı kriterlere bağlı hesaplanır. Denizcilik navlun hesaplamasında yükün hacimsel ağırlığı ve mesafe oldukça etkili iki kriterdir. Ayrıca konteyner, parsiyel yük ve taşıma seçenekleri de hesaplamanın sonucunu belirleyecek unsurlar arasındadır. Deniz taşımacılığında malların hacmi ve kilosu arasından yüksek olan değer seçilerek taşıma bedeli hesabı yapılabilir.

Navlun Fiyatlarını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Navlun fiyatlarının belirlenmesini doğrudan etkileyen faktörler bulunur. Bunlar arasında taşınacak yükün hacim ve ağırlığı ilk sırada gelir. Navlun fiyat teklifi hazırlanırken taşınacak ürünün ne kadar yer kapladığı son derece önemlidir. Söz konusu malların hacmi dışında taşıma yapılması için tercih edilen hat da fiyatların belirlenmesinde büyük bir öneme sahiptir. Ayrıca konteyner cinsi ve özelliklerinin yanı sıra taşıma süresinin ne kadar uzun olacağı da fiyatlandırmada önem verilen faktörlerdendir.

Multinet Up Çözümleri ile İşletme Giderlerinde Eşsiz Avantajlara Sahip Olun!

Navlun hem ithalat hem de ihracat yapan taraf için son derece büyük bir önem taşır. Bir şirketin ürün maliyeti hesabı yapılırken satış fiyatı ve kimi masrafları da dikkate alınır. Bu noktada işletme giderleri açısından navlun, son derece önemli bir kalemdir. Bu ve bunun gibi birçok gider, MultiAvantaj kurumsal fırsatlar sayesinde problem olmaktan çıkar. 

Multinet Up’ın sağladığı güç sayesinde kurumun operasyonel giderlerini uygun fiyatlara çekme şansınız bulunur. Kargo hizmetlerinin de dâhil edildiği birçok ihtiyaç, MultiAvantaj platformu üzerinden giderildiğinde eşsiz bir ayrıcalık elde edersiniz. Anlaşmalı tedarikçilerden ya da organize toptan ticaret noktalarından ihtiyaçlarınızı bu sayede kolaylıkla karşılayabilirsiniz.

Multinet Up Blog’da yer alan içeriğin yalnızca bilgi verme amaçlı olduğunu, hukuki görüş ve tavsiye içermediğini, bilgilerin Multinet Up Blog’un hazırlanma tarihindeki mevzuata dayalı olduğunu ve zamanla mevzuat değişiklikleri ile ilgili kurumların görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabileceğini bildiririz.