Esnek Çalışma Nedir? Esnek Çalışma Saatleri, Modelleri Nelerdir?

Esnek çalışma kavramı basitçe esnek mesai saatlerine göre çalışmak olarak tanımlanabilir. Esnek çalışmanın, mesai saatlerinin planlanmasına ve çalışma ortamına göre farklı modelleri bulunuyor. Bu esnek çalışma modelleri çalışanlara iş ve özel yaşam dengesini kurmaları için birçok avantaj sağlarken, işverenlere de işletme giderlerinde tasarruf etmelerine olanak tanıyor.
 

Esnek Çalışma Nedir?

Esnek çalışma, çalışma saatlerinin standart mesai saatlerinden farklı saatlere sahip bir çalışma sistemidir. Bu sistem, günümüzde şirketlerin hatta kamu kurumlarının uyguladığı bir çalışma sistemi olarak karşımıza çıkıyor. Esnek çalışma ile şirketler çalışma sürelerine bağlı kalmak koşuluyla çalışanları için işe başlama ve sonlandırma saatleri belirler. Bu nedenle, esnek çalışma sisteminin uygulandığı şirketlerin diğer şirketlere göre mesaiye başlama ve sonlandırma saatleri farklılık gösterir.

Esnek Çalışma Saatleri Nasıl Olur?

Esnek çalışma sistemi “fazla mesai” ile sıkça karıştırılır. Ancak bu sistem yalnızca mesai saatlerinde esnek giriş ve çıkışlar saatler sunar. Bu esnek çalışma saatleri günlük, haftalık ve aylık olarak üç farklı şekilde düzenlenebilir. Haftada 5 gün ve toplamda 40 saatlik çalışma süresinin günlük, haftalık ve aylık düzenlenişi şu şekildedir:

• Günlük Esnek Çalışma Saatleri:. Bu düzenleme ile çalışanın günlük 8 saat çalışma süresi değişmez yalnızca mesai başlangıç ve bitiş saatleri düzenlenir. Örneğin, günlük esnek çalışma saatlerine göre bir şirket mesai başlangıç saati 08.00, mesai bitiş saati de 17.00 olarak düzenleyebilir. Farklı bir şirket ise bu saatleri 09.00 ile 18.00 olarak düzenleyebilir.
• Haftalık Esnek Çalışma Saatleri: Çalışanın haftalık 40 saatlik çalışma süresini çalışma günlerine yayarak çalışma olanağı vardır. Örneğin, haftanın ilk üç günü 7 saatlik çalışan bir kişi geriye kalan iki günde 9 saat ve 10 saat çalışarak haftalık toplam 40 saati tamamlayabilir.
• Aylık Esnek Çalışma Saatleri: Bu düzenleme ile çalışanın aylık çalışma süresine uyması koşuluyla aylık çalışma süresini haftalık olarak belirlenmesini sağlar. Bu şekilde, çalışanın ayın belirli haftalarında daha uzun süre çalışarak diğer haftalarda daha kısa süreli çalışır.

Esnek Çalışma Modelinin Avantajları Nelerdir?

Yukarıda sunulan esnek çalışma saatleri hem çalışan hem de işveren için birçok avantajı beraberinde getirir. Eğer esnek çalışma saatlerine sahip bir işe sahipseniz, sizin için bu sistemin avantajlarını sıralayalım:

• Kişisel sorumluluklarınıza, ailenize, özel hayatınıza veya kendinize ayırabileceğiniz zaman, standart mesai saatlerine göre çalışan bir kişiye göre daha fazladır.
• Trafik yoğunluğunun standart mesai başlangıç ve bitiş saatlerine göre yaşandığı şehirlerde, esnek mesai saatleriyle çalışmaya daha erken veya daha geç başlayarak trafikte harcanan zamanın duygusal ve maddi zararlardan kurtulabilirsiniz.
• Mesai saatlerini düzenleyebileceğiniz esnek çalışma sistemi size daha fazla bireysel kontrol edinimi sağlar.
• Çalışan olarak çalışma saatlerinizi daha konsantre ve verimli çalıştığınız; daha az stresli olduğunuz dönemlere göre planlayarak geçirebilirsiniz.

Eğer esnek çalışma saatlerine sahip bir şirkete, çalışma ortamına sahipseniz, sizin için esnek çalışma sisteminin faydaları şunlardır:

• Tercihleri ve gereksinimlerine göre kullanacakları zamanı düzenleme fırsatı bulan çalışanların iş tatminleri ve motivasyonları artar ve daha kaliteli işler ortaya koyarlar. Kısaca, çalışanların işgücü verimliliği, dolayısıyla işletme verimliliği artar.
• Sıklıkla izin alma, işe devamsızlık, geç kalma veya kısa sürede iş değişikliği gibi sorunları azaltır.
• Motivasyonu yüksek olan çalışanlara sahip bir işletme olarak tercih edilen duruma gelebilirsiniz. Bu da sizinle çalışmak isteyen kişi sayısının artmasını sağlar.

Bu noktada, uygulanan esnek çalışma çalışma saatleri ile çalışanlarınıza sağladığınız avantajların şirketiniz üzerinde de faydaları olduğu görülüyor. Buna ek olarak, çalışanlarınızın motivasyonunu arttırmak için özel günlerde onlara yan haklar, hediyeler, ödüllendirmeler verebilirsiniz. 

MultiGift hediye kartı ile çalışan motivasyonunu arttırabilir, en fazla hediye seçeneğini sunabilirsiniz. Çalışanların seçimleri kendilerine bırakılması ile şirkete bağlılıklarını arttırabilir, motivasyonlarını yükseltebilirsiniz. Hem çalışan hem de şirkenizin için birçok avantajı bulunan MultiGift kurumsal hediye kartı sizlere sunduğu çözümlerini incelemek için tıklayın.

Esnek Çalışma Modelleri Nelerdir?

Esnek çalışma saatlerine benzer şekilde esnek çalışma modelleri de bulunur. Evden çalışma, yarı zamanlı çalışma ve yoğunlaştırılmış iş haftası en çok bilinen esnek çalışma modelleridir. Son dönemlerde ortaya çıkan bir diğer model ise Hibrit Çalışma modelidir.

Evden Çalışma Modeli

Çalışma şekli olarak serbest çalışma (freelance) modeline benzeyen ve büyük kurumsal şirketlerin kalıcı olarak benimsemeye başladığı evden çalışma (home office) evinizin bir bölümünü ofis veya çalışma alanı olarak kullandığınız bir çalışma modelidir. Evden çalışma modeli, kişisel tercihler, yapılan işler, pandemi koşulları gibi nedenler ile günümüzde yaygınlaşıyor. Çalışma saatlerini genellikle kendinize göre belirleyebilmeniz bu modelin en önemli avantajıdır. Bir diğer avantajı ise evde çalışarak yol, giyim, yemek gibi masraflarından tasarruf etmenize yardımcı olması. Bunlarla birlikte mesai saatlerinin uzaması, daha fazla iş yükü oluşturması gibi problemlerin de oluştuğu görülüyor.

Yarı Zamanlı Çalışma Modeli

İş yerinde normal çalışma saatlerinden daha kısa süreli olan bir çalışma modelidir. Tam gün çalışanların aksine yarı zamanlı çalışanlar kendilerini işletmeye bağlı hissedemeyebilirler. Ancak, özel rutinleri ile iş hayatını birlikte yürütmek isteyen kişiler için avantajlı bir çalışma modelidir. Bu modelin işveren açısından faydası ise çalışanın çalışma süresinin az olmasından dolayı işe daha fazla dikkat göstererek verimliliğin arttırmasıdır.

Yoğunlaştırılmış Haftası Modeli

Standart 5 veya 6 güne yayılan toplam haftalık iş süresini daha az sayıda iş gününe sıkıştıran bir çalışma modelidir. Bu model, haftalık toplam 40 saatlik çalışma süresini normalde 5 gün boyunca 8 saat çalışmak yerine 4 gün boyunca 10 saat çalışma süresiyle sağlar. Bu sayede, çalışan için daha fazla serbest zaman, daha az işe gidip gelme avantajı sunar. Ayrıca bu model, işverene işletme giderlerinin azaltılması gibi imkanlar sağlar.

.
 

Hibrit Çalışma Modeli

Haftanın belirli günlerinde iş yerine gidilen belirli günlerinde ise işlerin evden yürütüldüğü bir modelidir. Hibrit çalışma modelinin evden çalışma modeliyle birçok ortak noktası bulunuyor. Bu model, çalışanları sorumlu olunan işleri gün içinde tamamlayarak kendilerine, ailelerine veya özel hayatlarına daha fazla vakit ayırabilme olanağı tanıyor. Bununla birlikte, işveren ise hibrit çalışma modeliyle sabit işletme giderlerinde önemli tasarruflar sağlayabiliyor.

Esnek çalışma modelleri hem çalışan hem de işveren için birçok avantajı beraberinde getiriyor. Çalışanların bu modellerle iş-yaşam dengesini daha kolay bir şekilde kurulabilmesi ile iş verimliliğinde artış gösteriyor. Böylece, işveren hem tasarruf hem de veri verimliliği artışı sağlayabiliyor