Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) nezdinde kayıtların sağlıklı tutulması ve çalışanların sosyal güvenlik haklarının eksiksiz bir şekilde tesis edilmesi oldukça önemlidir. Sosyal Güvenlik Kurumu, çalışanların sigortalılık sürelerini ve prim ödemelerini düzenli olarak takip eder. Ancak bazı dönemlerde sigorta gününüz beklediğinizden daha az olabilir. Çalışanın bir ay içindeki çalışma süresinin 30 günden az olması halinde bu durumun Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) belirli neden kodları aracılığıyla bildirilmesi, eksik gün bildirim sürecinin temelini oluşturur.
İşveren, SGK iş giriş işlemlerini çalışanın işe başladığı tarihten en geç bir gün önce sistem üzerinden bildirmelidir. İnşaat, balıkçılık ve tarım gibi iş kollarında aynı gün bildirim yapılabilir. Geriye dönük sigorta girişi, yalnızca fiili çalışmayı belgeleyen durumlarda ve SGK denetmen raporuyla birlikte kabul görür. Bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen işveren hem idari para cezası öder hem de hizmet tespit davası riskiyle karşılaşır.
Sosyal yardım, ihtiyaç sahibi kişilerin ihtiyaçlarına yönelik hazırlanan, planlanan uygulamalardır.Anadolu insanının genlerinde olan ve temelinde paylaşmanın yattığı bu uygulama, tarihimizde ilk Lonca teşkilatları tarafından yapılmıştır. Lonca teşkilatları dışında, esnaf, toprak sahipleri ve maddi güce sahip diğer insanlar yüzlerce yıldır çeşitli şekillerde sosyal yardımlarla toplumun kenetlenmesine destek olmuşlardır.
İş hayatında düzen ve şeffaflık, çalışan ve işveren ilişkilerinin temel taşını oluşturur. Bu düzenin sağlanması hem yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi hem de sosyal güvenlik haklarının korunması açısından büyük önem taşır. Bu noktada işe giriş bildirgesi devreye girer. Çalışanların yeni bir iş yerinde işe başladığını resmî olarak belgeleyen bu bildiri, işverenin yerine getirmekle sorumlu olduğu bir süreçtir.
Kötü niyet tazminatı, işverenin kötü niyetli eylemlerde bulunması sonucunda işçinin zarar görmesi ve işinden olması halinde işçi tarafından talep edilebilen bir haktır. Eğer bir işçi iş güvencesinden yararlanamıyorsa ve haksız fesih gerçekleştirilirse işveren, bildirim süresinin 3 katı tutarında kötü niyet tazminatı ödemek durumundadır.
Gelir düzeyinin sosyal yardımlar, sağlık sigortası ve çeşitli devlet desteklerinden yararlanma üzerindeki etkisi, toplumun her kesiminde merak edilen bir konudur. Bu noktada gelir testi, bireylerin ekonomik durumlarını resmî olarak belirlemek ve uygun destek mekanizmalarına erişim sağlamak için kritik bir araçtır.
Emzirme ödeneği, yeni doğum yapan annelerin maddi olarak desteklenmesi amacıyla geliştirilen bir ödenektir. “Süt parası” ya da “doğum yardımı” gibi isimlerle de bilinir. Bu uygulamanın temel hedefi yeni doğan bebeklerin emzirme ve gelişim dönemlerinde sağlıklı beslenmelerini desteklemektir. Her bir çocuk için doğum yapan anneye ayrı ayrı olacak şekilde emzirme ödeneği verilir. Dolayısıyla emzirme ödeneği nedir, sorusuna kabaca; yeni doğan her bir çocuk için anneye çocuğun sağlıklı ve dengeli beslenmesini teşvik etmek amacıyla verilen ödenek cevabını vermek mümkündür.
Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi, çalışanların haklarını korumak, emekliliklerini güvence altına almak ve sosyal güvence sağlamak amacıyla düzenlenmiştir. Çalışanların iş statüsüne göre sigorta türleri, 4A, 4B ve 4C olarak üç ana kola ayrılır.
İş yerinde yaşanan kazaları çoğu zaman bireysel bir talihsizlik olarak görürüz. Ancak bu tür olaylar; aynı zamanda işverenin sorumluluklarını, çalışan haklarını ve iş güvenliği standartlarını da doğrudan ilgilendirir. Günümüzde kazaların önlenmesi adına alınan tedbirler kadar iş kazası bildirimi süreçlerinde de doğru prosedürlerin izlenmesi, büyük bir hassasiyet gerektirir. Böylelikle çalışanların tazminat hakları güvence altına alınırken işverenler de hukuki sorumluluklarını doğru bir şekilde yerine getirmiş olur.
İşten çıkış kodları, bir çalışanın iş akdinin neden sonlandığını ifade eden kodlardır. Bu kodlar, çalışanın işten çıkarılmasının sebebinin daha iyi anlaşılmasını sağlar. Bu kodlar, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından belirlenmiştir. İşten çıkarılma ya da istifa gibi durumlarda çalışanların SGK’ya bildirilmesini olanaklı hale getirir.
Gamze Sönmez, Uludağ Üniversitesi İşletme Bölümü'nden 2011 yılında mezun oldu. 2013 yılında Ücret ve Yan Haklar Uzman Yardımcısı olarak Mudo'da görev almaya başladı. Sırasıyla Uzman, Kıdemli Uzman ve Yönetici rollerini üstlenen Sönmez, 2024 yılından bu yana Multinet Up Bordro ve Özlük İşleri Birim Yöneticisi olarak görev alıyor.