Teknolojik gelişmeler, 20. yüzyılda ekonomik faaliyetlerin gelişmesinde ve çeşitlenmesinde büyük bir rol oynamıştır. İnternet teknolojisi ile ekonomik, sosyal ve ticari alanlarda köklü değişimlerin gerçekleştiğinden söz edilebilir. Bu devrim niteliğinde gelişmelerden biri olan e-ticaret; firmalar için yeni bir pazarlama modeli oluşturarak markaların daha geniş kitlelere hitap etmelerine imkân tanır. Üstelik tercih edebileceği seçeneklerde ciddi bir artış olan tüketiciler, zengin bir ürün çeşitliliğine kolayca ulaşabilir.
Günümüzde ticarete atılmak isteyen pek çok girişimci tercihini fiziksel mağaza açmak yerine e-ticaret sitesi kurmaktan yana kullanır. Her geçen gün büyük bir ivmeyle güçlenmeyi sürdüren bu sektörde hiçbir kuruluşa bağlı kalmadan ticaret yapmak ve kendi işinin patronu olmak isteyen milyonlarca girişimci şansını dener. Siz de evinde hobi olarak satış yaparak ek gelir elde edenlerden kârını katlayarak markasını büyütünlere kadar pek çok farklı e-ticaret hikâyesi duymuş olabilirsiniz. Multinet Up olarak bu yazımızda piyasalarda değişim rüzgârları estiren e-ticaret sektörüne dair detaylı bir rehber hazırladık.
Yeni nesil iş modellerinden biri olan e-ticaret, ürün ve hizmet satışının internet üzerinden gerçekleştirildiği alım-satım türüdür. Kavram, hizmetleri online kanallar vasıtasıyla tüketicilerle bir araya getiren sanal ticaret türü olarak da açıklanabilir. Bu ticaret biçiminde ürünlerin satışı, dağıtımı, ödemesi, reklamı ve tanıtımı gibi tüm süreçler internet üzerinden gerçekleştirilir. Bu sayede geleneksel ticaret işlemlerinin mobil cihazlar ile hızlı, pratik ve güvenli şekilde yapılması mümkün olmuştur.
E-ticaretin küresel ve modern ekonomilerin âdeta yapı taşı hâline geldiği gözlemlenebilir. Dünya genelinde geleneksel ticaret yöntemleri ile faaliyetlerini sürdüren çok sayıda küçük ve büyük ölçekli şirketin dijital dönüşümün de etkisiyle online pazarlara geçiş yaptığını söylemek mümkündür. Bu durum, e-ticaretin yalnızca fiziki mağazaya sahip markaların değil, aynı zamanda küçük işletmelerin ve girişimcilerin de büyüme endekslerini destekleyen bir sistem olmasıyla alakalıdır.
Her geçen gün genişleyen bir iş sahası olarak dikkat çeken bu sektör, pek çok girişimci için oldukça cazip bir atılımdır. Yeni bir iş kurmak isteyenler ya da hâlihazırda geleneksel ticaret ile ilgilenenler e-ticaret sektörüne rağbet gösterir. Bir ürün ya da hizmet sunabilecek olan herkes bu sektöre girebilir.
Bu noktada küçük bir hatırlatma yapmakta fayda var. İlgili alanda faaliyet gösteren girişimcilerin ciddi bir bölümünün e-ticareti ek gelir sağlayan ikincil bir iş olarak gördüğü için başarısız olduğu söylenebilir. Hâlbuki sektöre atılmak için uzun ve kapsamlı bir araştırma yapmak, doğru bir strateji kurmak ve takip edilmesi gereken adımları tamamlamak gerekir.
E-ticaret yapmak isteyen kişilerin öncelikle yeni bir girişime atılmaya hazır durumda olması gerekir. Bu süreç; fikir bulma, müşteriye ulaşma, ürün geliştirme, rekabet ve analiz gibi farklı başlıklardan oluşur. Tüm bu süreci yönetebilecek olan herkesin e-ticaret sitesi kurması mümkündür.
E-ticarete karmaşık bir süreç ve zorlayıcı yasal prosedürler olmaksızın atılabilirsiniz. 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında söz konusu sektörde faaliyet göstermek isteyenlerin öncelikle bir şirket kurmaları gerektiği belirtilmiştir. Ticarete başlamak için dilerseniz limitet ya da şahıs şirketi kurabilirsiniz. Her iki şirket türünün kurulum aşamasında farklı belgeler talep edilir. E-ticaret sitesi kurmak için gereken evrak şu şekilde sıralanabilir:
Yukarıda sıralanan belgeleri ibraz ederek e-ticaret dünyasına giriş yapabilirsiniz. Bu sayede konumdan ve zamandan bağımsız olarak satış yapmanız mümkün olur. Üstelik sadece yurt içinde değil; aynı zamanda uluslararası pazar yerlerinde de faaliyet gösterebilirsiniz.
E–ticaret sektörüne girmeyi planlayan şirketlerin mutlaka belirli bir sermayeye sahip olması gerekir. Web siteleri ücretsiz olarak kurulsa dahi domain ve hosting masrafları binlerce lirayı bulabilir. Ücretsiz yazılımları tercih ettiğinizde ise bazı modüller için harcama yapmanız gerekebilir. Bireysel olarak ticaret yapmayı planlıyorsanız şirket kurulumu için belirli bir sermaye gerektiğini hatırlatmakta fayda var. Tabii evden e-ticaret yapanlara vergi muafiyeti gibi avantajlar sayesinde başlangıç dönemi için gider kalemleri epey düşük olur.
Sermayesiz e-ticaret yapmak isteyen girişimciler dropshipping yöntemine ilgi gösterir. Bu ticaret yöntemi, herhangi bir depo veya stok masrafı gerektirmediği için oldukça düşük maliyetlidir. Dilerseniz yalnızca birkaç dakikanızı ayırarak e-ticarette etkili stok yönetimi hakkında detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.
E-ticaret sahasında çalışmayı planlıyorsanız öncelikle detaylı bir yol haritası belirleyerek iyi bir başlangıç yapabilirsiniz. Bu noktada aklınızdaki iş planını pratiğe dökmenizi sağlayacak tüm adımları detaylı biçimde içeren bir plan hazırlamanız önerilir. Günden güne büyümeyi ve gelişmeyi sürdüren e-ticaret, pek çok girişimcinin ilgi gösterdiği ve rekabetin yüksek olduğu bir sektördür. Dolayısıyla başarı hedeflerinize ulaşmak adına izleyeceğiniz yolu içeren bir strateji kurgulamak ve plana sadık kalmak faydanıza olacaktır.
E-ticaret alanı, satılabilecek ürün çeşitliliği bakımından oldukça geniş olanaklar sunar. Bu bağlamda hangi ürün veya hizmet grubunun satışını yapacağınız tamamen tercihinize bağlıdır. Hâlihazırda yoğun talep gören bir ürünü ya da niş bir alanı tercih edebilirsiniz. Tabii bu iş planınızı bütünüyle etkileyecek bir karar olduğundan maliyet ve hedef kitle gibi unsurları da göz önünde bulundurmalısınız.
Şirket ve alan adı belirleme, e-ticaret planının birinci basamağını oluşturur. Marka ismi, müşterilerin şirketle temas kuracağı ilk noktalardan biridir. Dolayısıyla hem akılda kalıcı hem de faaliyet alanınıza uygun bir isim seçmeniz oldukça önemlidir. Bu noktada yalnızca ürünlerinizle değil, aynı zamanda hizmet anlayışınız ve çalışma prensipleriniz ile de bağdaşan bir isim seçmeniz önerilir. Başka bir şirket ile benzer bir isim tercih etmemek adına internet üzerinden araştırma yapabilirsiniz.
E-ticaret kanunu kapsamında zorunlu kılınan şirket kuruluşu, son derece pratik şekilde gerçekleştirilebilir. Satacağınız ürünleri belirledikten ve buna göre bir isim seçtikten sonra e-ticaret şirketi kurmak için gereken adımı atabilirsiniz. Birlikte çalışmayı düşündüğünüz mali müşavirden destek aldığınız takdirde sürecin hızlı ve eksiksiz şekilde ilerlemesi mümkün olur.
E-ticaret altyapısı belirlerken satacağınız ürünler ve ulaşmak istediğiniz satış hacmi gibi unsurları göz önünde bulundurmalısınız. Bu aşamada izleyebileceğiniz 3 farklı yol bulunur. Bunlar; ücretsiz altyapılar, özel yazılımlar ve hazır e-ticaret paketleridir. Ücretsiz altyapılar, düşük maliyetli olmaları sebebiyle başlangıç seviyesindeki işletmeler için uygun olabilir. Ancak farklı ölçeklerde şirketler için birtakım aksaklıklar söz konusu olabilir.
Dilerseniz hâlihazırda hizmet veren e-ticaret pazar yerlerinde mağaza açmayı tercih edebilirsiniz. Tercihiniz tasarım ve donanım bakımından isteklerinizle örtüşen bir altyapıdan yanaysa şirketinize özel bir yazılım hazırlatmanız da mümkündür. Ancak bu seçenek maliyet ve zaman açısından dezavantajlı olabilir.
Tıpkı marka ismi gibi logo tasarımı da müşteriyle kurulan ilişki açısından büyük önem taşır. Ürünleriniz ve hizmet anlayışınız ile uyumlu şekilde geliştirilen bir logo, markanızın bilinirliğine olumlu yönde katkı sağlar. Üstelik ilgi çekici bir logo ve görsel çalışması ile rakipleriniz arasından kolayca sıyrılmanız da mümkün hâle gelir. Elbette yalnızca akılda kalıcı ve özgün bir logoya sahip olmanız yeterli olmayabilir. Kullanıcı dostu ve profesyonel bir web sitesi tasarımı ile marka kimliğinizi güçlendirebilir, müşterilerinizin güvenini kazanabilirsiniz.
E-ticaret platformlarının tasarımına odaklanarak kullanıcı deneyimini gözden kaçırmamanız önerilir. Bu bağlamda şirket operasyonunun lojistik altyapısından ödeme sağlayıcısına kadar her noktasını kaliteli bir kullanıcı deneyimi sağlayacak şekilde inşa etmelisiniz. İyi bir e-ticaret sitesinin öncelikle her yönüyle güvenli olması gerekir. Tüketicilerin tercihleri göz önünde bulundurulduğunda en sık tercih edilen e-ticaret ödeme yöntemleri; kredi kartı, EFT ve kapıda ödeme olarak öne çıkar. Ayrıca sanal kredi, mobil ödeme ve havale gibi yöntemler de seçenekler arasındadır.
İşletmenizi başarı hedeflerine ulaştırabilmek için sektörde faaliyet gösteren rakiplerinizi iyi tanımanız gerekir. Bu firmaların satışa çıkardığı ürünleri, fiyatlandırma politikalarını, reklam ve tanıtım faaliyetlerini yakından takip etmeniz faydanıza olur. Bu sayede işletmenizin kârlılığını artıracak aksiyonlar almanız mümkün olur. Pek çok kullanıcı, internetten alışveriş yaparken ürün araştırması yapar ve farklı mecralarda sunulan fiyatları inceledikten sonra karar verir. Dolayısıyla fiyatlandırma sürecinde rakiplerinizi inceleyerek rekabeti lehinize çevirecek kararlar almanız daha kolay olur.
E-ticaret sitesinin tasarımı ile arayüz ve altyapı bakımından işlevselliği dâhil olmak üzere tüm donanım kullanıcı deneyimini maksimize edecek şekilde geliştirilmelidir. Satacağınız ürünleri kendi web sitenize veya farklı pazar yerlerine eklerken başlık ve açıklama bölümlerine özen göstermelisiniz. Başlık alanları ürünler hakkında genel bilgileri kapsamalı, açıklama kısımları ise bilgilendirici ve detaylı olmalıdır. Bir ürün hakkında yeterince bilgi sunmadığınız takdirde kullanıcılar farklı mecralarda açıklama bulabilir, satın alma işlemi için de bu platformları tercih edebilir.
E-ticaret sitelerinde görsellik oldukça önemlidir. Kullanıcıların satın alma tercihlerinde ürünlerin dikkat çekici ve kaliteli görsellere sahip olmasının etkisi büyüktür. İnternet satışını yapmayı planladığınız ürünlerin mümkün olan en yüksek kalitede olması gerekir. Elbette görüntü kalitesi kadar çekimlerin ürün özelliklerinin rahatça görülebileceği şekilde yapılması da önemlidir. Ürüne dair her bir ayrıntının görülebilmesini sağlayan, detaylı ve farklı açılardan çekilmiş fotoğraflar yükleyerek müşterilerin aradıklarını kolayca bulmasını sağlayabilirsiniz.
E-ticaret sektöründe markalar arası yoğun bir rekabet ortamı söz konusudur. Bu noktaya kadar sıraladığımız tüm adımları eksiksiz şekilde tamamlamış olsanız da potansiyel müşterileriniz markanızdan haberdar değilse başarılı olmanız mümkün olmayabilir. Dolayısıyla doğru bir pazarlama ve reklam stratejisi kurgulayarak markanızı geniş kitlelere tanıtabilirsiniz. Rekabet analizi, ürün farklılaştırma uygulamaları ve firmanız için belirleyeceğiniz büyüme hedefleri gibi çalışmalardan yararlanarak pazarlama stratejinizi geliştirebilirsiniz.
Gıda, giyim, ayakkabı, aksesuar ve kişisel bakım malzemeleri, en yoğun talep gören e-ticaret ürünleridir. Türkiye’de en çok satan e-ticaret ürünü ise hazır yemektir. Pek çok kişi mobil uygulamalar ve e-ticaret siteleri üzerinden yemek siparişi verir. Benzer şekilde 7’den 70’e geniş bir kitleye sahip olan bir diğer ürün grubu ise giyimdir. E-ticaret sektörüne girmeyi planlayanlar, tercihini yoğun talep gören ve risksiz olan bu ürün gruplarından yana kullanabilir.
Sektöre niş bir alandan giriş yapmak isteyenler için e-ticaret ürün fikirlerine örnek olarak e-spor ekipmanları gösterilebilir. Hâlihazırda var olan ofis ve büro koltukları, oyuncular için yeterli donanımda olmasa da seçenek olmadığı için tercih edilir. Dolayısıyla konsol ve oyun koltuğu gibi ürünlerle e-ticarete niş bir alandan giriş yapılabilir.
Multinet Up çözümleri sayesinde e-ticaret fikirlerinizi ertelemeden hayata geçirebilirsiniz. MultiAvantaj kullanıcılarına sunulan ortak satın alma gücü ile işletmenizin operasyonel giderleri için uygun fiyatlarla ayrıcalıklı hizmetler alabilirsiniz. Bu sayede platform üzerinden kargo, telefon hattı, araç takip, sigorta ve e-fatura hizmetlerini kolaylıkla tedarik etmeniz de mümkün olur.