Pandemi Döneminde Etkili Tedarik Zinciri Yönetimi

Tüm iş dünyasını olumsuz etkileyen Covid-19, bir süre daha sektörler üzerindeki baskısına devam edecek gibi gözüküyor. Yapılan araştırmalar, pandemi sürecinden en kötü etkilenenlerin başında tedarik zinciri süreçlerinin geldiğini ortaya koyuyor. Multinet Up olarak bu yazımızda neden ve sonuçları ile etkili tedarik zinciri yönetimi için yapılması gerekenleri inceledik.

Anket sonuçlarına göre firmaların %73’ü pandemi nedeniyle bir şekilde tedarik zincirinde olumsuzluklar yaşadığını belirtmiş. Bu olumsuzluklar firmalarda gelir ve güven kayıplarına neden olabiliyor. Peki, tedarik zincirleri neden bu kadar ciddi etkileniyor?

• Pandemi nedeniyle hammadde üretimi azaldı, fiyatları arttı.
• Çeşitli yasaklardan kaynaklı olarak lojistik operasyonlar kesintiye uğradı.
• İçe kapanan piyasa nedeniyle satış tahminleri tutmadı.
• Tüm bunların sonucu olarak ödemeler dengesi ve nakit akışı bozuldu
• Özellikle hammadde tedarikinde yurtdışına bağlı olan ülkemizde, birçok sektör düşüşü direkt olarak hissediyor.

Çözümlerine geçmeden önde, ana problemleri analiz etmekte fayda var:

• Stoklar Ani Değişime Yanıt Veremedi

Covid-19 iş dünyasında her iki türlü talep değişimine de neden oldu. Kimi sektörler talep düşüşü yaşarken kimisi talep fazlası ile karşılaştı. Elindeki malı satamayan üretici mağdur olurken, taleplere yetişemeyen medikal ve yemek gibi sektörler ise şaşkınlık yaşadılar. Bu durum herkesi emniyet stokunu ve stok planlarını yeniden değerlendirmeye sevk etti.

• Lojistik Hizmeti Bulmakta Problem Yaşanıyor

Pandemiye bağlı olarak oluşan belirsizlik ortamı içerisinde daha fazla emniyet stoku yaparak kendini garantiye almak isteyen birçok şirket, lojistik hizmetlerine olan talebi artırdı. Havayolu, karayolu ve denizyolu taşıma firmaları bir anda gelen yoğun talep karşısında çaresiz kaldı. Üstelik yurtiçi ve yurtdışında uygulanan seyahat ve sokağa çıkma yasakları sevk sürelerinin daha da uzamasına neden oldu.

• Maliyetler Artarken İşgücü Azaldı

Mevcut dönemde Türkiye’deki her 2 firmadan 1’i işgücü sıkıntısı çekiyor. Bunun sebebi sağlık, seyahat ve sahada çalışmanın zorlaşması olarak gösterilebilir. Bir yandan da üretim zorluğu nedeniyle üretim maliyetlerinde artış yaşanıyor, sert dalgalanmalar oluyor.

Bu kadar zor ve sancılı bir dönemde işin uzmanları, krizin üstesinden gelmek adına pek çok öneri sunuyor.

Pandemi döneminde tedarik zinciri süreçlerini en iyi şekilde yürütebilmek için alınması gereken eylem ve önlemleri aşağıdaki gibi sıraladık:
 

1. Tedarikçi Risklerinin Farkında Olmak
   
   Tedarikçilerin covid-19 dönemi boyunca durumları analiz edilmeli ve riskleri belirlenmelidir. Ortaya çıkabilecek sorunlar önceden tespit edilmelidir. Mevcut tedarikçi kabiliyetleri iyi anlaşılmalı ve buna paralel olarak gerekiyorsa alternatif tedarikçiler geliştirilmelidir. Tedarikçilerden pandemi süreci için yapacakları aksiyon planları istenebilir. Şeffaf ve anlık geribildirimlere dayalı bir ilişki kurulmalıdır.

2. İş Sürekliliğini Garanti Altına Almak
   
   Firmaların bu ortamda tedarik zincirlerindeki aksaması olanaklı noktaları arayıp bulmaları ve gidermeleri gerekmektedir. Bu sadeye iş sürekliliği sağlanabilir ve firma kötü yönde etkilenmez. Tedarik zincirinde meydana gelecek krizler için bir kriz yönetimi stratejisi belirlenmeli ve uygulanması teşvik edilmelidir. Büyük şirketler ise verilerini iş zekâsı çözümleri ile analiz edip yazılım desteği ile stratejik kararlar alma yoluna gidiyorlar. Yapılan anketlerde ülkemizde kriz yönetiminin, şirketlerin büyük çoğunluğunda oluşturulmadığı görülmüştür.

3. Nakit Akışını Yeniden Düzenlemek
   
   Pandemi döneminde müşteri talepleriniz azalmış veya artmış olabilir. Öncelikli olarak değişen arz talep dengesini analiz etmeli, yeni hammadde siparişleri veya stok malzeme seviyeleri, buradan çıkacak sonuca göre yeniden düzenlenmelidir. Örneğin müşteri taleplerinin düşüş trendi gösterdiği bir işletme, stok seviyelerini düşürerek kendine likidite sağlayabilir.
    
4. Sağlıklı Çalışanlar ve Sağlıklı Müşteriler
   
   İşgücü azalmasının ve maliyetlerdeki dalgalanmaların kök nedeni tabii ki pandemi. Bu süreçte tedarik zinciri yönetimi şeffaflık içinde yapılmalı. İşveren, çalışanlar, tedarikçi ve müşterilerin zincir boyunca iletişimi güçlendirilmeli. Korunma önlemleri teşvik edilmeli. Hibrit ve evden çalışma şekillerinin de karşımıza çıktığı bu ortamda,  çalışanlara ait, ortaya çıkabilecek ek ihtiyaçlar anlaşılmalı ve çalışanlara özel çözümler sunulmalı. Bu sayede verimlilik yükselecek, çalışanların da işverene olan sadakati artacaktır.
    

2020 yılında küreselleşen dünyadaki tedarik zincirlerinin ne kadar kırılgan olduğunu hepimiz gördük. Bu değişken ve bilinmez ortamda firmalar sakin kalarak, sürdürebilirlik için doğru stratejik kararlar almaya odaklanmalılar.

Geleneksel yöntemlerin artık yeterli olamadığını, değişen şartlara uyum sağlayamadığını fark ediyoruz. Şirketler yeni yaklaşımlar benimsemeli ve teknolojiden faydalanmak için yatırım yapmaktan çekinmemeliler.

Bugün verilerini yapay zekâ ve makine öğrenmesi ile işleyebilen firmalar, hızlı ve esnek hareket edip, rekabette bir adım öne geçmiş durumdalar.

Tedarik yönetimi ile ilgili diğer yazılarımızı okumak için, web sitemizde yer alan Blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.