Otomotiv sektörü her geçen gün büyüyüp yeni marka ve modeller ile piyasaya çıkmaya devam etmektedir. Ancak araç sayısı ne kadar artarsa artsın araç sınıfı ticari araç ve binek araç olarak ikiye ayrılır. İster büyük ister küçük ölçekli olsun pek çok şirket hem konforlu yolcu bölümleri hem de geniş bagaj hacmine sahip olması sebebiyle ticari araçları tercih etmektedir.
Ticari araç rehberimizle konu ile ilgili merak ettiğiniz pek çok soruya yanıt bulabilirsiniz.
Kazanç sağlamak için yük, eşya ve yolcu taşınmasında kullanılan motorlu taşıtlara ticari araç denir. Tasarım olarak binek araçlardan en büyük farkı geniş bagaj bölümüne sahip olmalarıdır. Bazı modellerinde yolcu taşıma kapasiteleri binek araçlar kadar fazla olması bu araçların birçok sektörde kullanılmasının yanı sıra aileler tarafından da tercih edilmesine sebep olmaktadır.
Ticari araçlar sadece tasarım olarak değil ruhsat kaydı ve trafik kuralları bakımından da binek araçlardan farklı standartlara sahiptir.
Ticari Araçlar Nelerdir?
Ticari araçlar taşıdıkları yük ve yolcu kapasitesine göre farklı şekillerde sınıflandırılır ve dolayısıyla farklı amaçlarla kullanılır. Taksi, hatlı minibüs, özel halk otobüsü, okul servis araçları, şehirler arası yolcu otobüsleri, personel servis araçları, turizm amaçlı tur otobüsleri ve benzeri araçlar yolcu taşımacılığı yapan ticari araçlardır. Kamyonlar ve kamyonetler ise yük taşımacılığı yapan ticari araçlardır.
Ticari araçlar hafif ticari araç ve büyük ticari araçlar olmak üzere sınıflandırılır. Avrupa Birliği standartlarına göre brüt ağırlığı 3.5 ton yani 3500 kilogramı geçmeyen ticari araçlara hafif ticari araç denir. Maksimum 5 kişiye kadar yolcu taşıma kapasitesine sahip olabilen ticari araçlar hem orta büyüklükteki yük taşımacılığında hem de yolcu taşımacılığında kullanılabilir. Neredeyse binek araçlar kadar konforlu yolcu taşıma olanaklarına sahip olan hafif ticari araç modelleri bu kategorinin sadece şirketler değil geniş aileler tarafından da tercih edilmesine sebep olmuştur. Kamyonet, panelvan, minivan, minibüs, üç tekerlekli araçlar hafif ticari araçlara örnek verilebilir.
Şirketler binek ya da ticari olmaları fark etmeksizin şirket araçlarının giderlerini Kurumlar Vergisi’nden düşebilmektedir. 21 Aralık 2021 tarihinde yürürlüğe giren 317 numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile şirketler tarafından kiralanan ya da şirket üzerine kayıtlı olan araçların satın alma kiralama ve diğer masraflarının ne kadarının gider olarak yazılabileceği ile ilgili sınırlamalar genel tebliğde belirtilmiştir. Ticari araç muhasebe kaydı kanunda belirtilen sınırlamalara göre yapılmaktadır.
Ticari araçlarda yapılacak olan trafik sigortası fiyatları aracın il plaka numarası ve araç sahibinin önceki sigorta yılı içerisinde kaza yapıp yapmaması yani hasar basamağı durumuna göre değişkenlik gösterir.
Ticari araç sigortalarında trafik sigortası, hususi amaçla kullanılan otomobillere göre yıllık primler daha yüksektir. Kurum/Şahıs adına kayıtlı olan ticari araçların tarife primleri, diğer araçlara göre yukarıdadır.
Hazine müsteşarlığı, Zorunlu Trafik Sigortası teminat limit ve şartları ile tavan fiyat tarife primlerini, tüm motorlu araç sınıflarına göre her yıl belirleyerek açıklamaktadır.
Şirketlerin belli bir kazanç elde etmek için kullandığı ticari araçlar kullanım amaçlarının doğal sonucu olarak daha uzun süre trafikte kalarak daha uzun kilometreler yapmaktadır. Bu durum ve sigorta şirketlerinin önceki yıllara dair sahip oldukları istatistiksel bilgiler nedeniyle ticari araç sigortası primleri binek araçlara nazaran daha yüksek çıkmaktadır.