E-Tebligat Nedir?

Büşra Özellibeş Bozkurt

       

  Bağlantı kopyalandı

Elektronik Tebligat (e-Tebligat), Tebligat Kanunu kapsamında belirtilen, tebligat çıkarmaya yetkili merciler tarafından elektronik ortamda hazırlanan tebligatların yönetmeliğine uygun olarak, değiştirilmeden ve inkâr edilmeyecek şekilde Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) yoluyla kişi veya tüzel kişi alıcılarına iletilmesidir.

E-Tebligat a geçilmesi ile birlikte hem alıcı hem de gönderici taraflar birçok avantaja sahip olabilmektedir. Dijitalleşmenin ürünlerinden biri olan e-Tebligat hangi faydaları sunar, tüm merak edilenleri inceleyelim.

e-Tebligat  Sistemi Nedir, Ne İşe Yarar?

E-Tebligat sistemi, resmî bildirilerin fiziksel evrak kullanılmaksızın dijital ortamda, güvenli ve değiştirilemez biçimde iletilmesini sağlayan yasal bir altyapıdır. 7201 sayılı Tebligat Kanunu’na dayanarak kurulan bu sistem, PTT tarafından yönetilen Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi (UETS) üzerinden çalışır. Bildirim göndermeye yetkili kurumlar tarafından oluşturulan tebligatlar, alıcının UETS adresine dijital olarak teslim edilir ve elektronik ortamda kayıt altına alınır.

Sistemin temel işlevi, resmî bildirimlerin hukuki geçerlilik taşıyacak şekilde muhatabına ulaştırılmasını sağlamaktır. Kayıtlı her kullanıcıya özel bir e-Tebligat adresi tanımlanır. Bu adres, fiziki adresin dijital karşılığı olarak kabul edilir. Alıcı, sisteme giriş yaptığında kendisine gönderilen bildiriyi görüntüleyebilir. Fakat 5 gün içerisinde giriş yapılmazsa tebligat hukuken yapılmış sayılır.

Klasik tebligat sisteminde yaşanan adrese ulaşmama, imza eksikliği ya da teslim gecikmeleri gibi durumların ortadan kalkması da bu sistemin temel yapı taşını oluşturur. Teknik açıdan bakıldığında ise sistem; zaman damgası, kayıtlı elektronik posta (KEP) teknolojisi ve güvenli sunucu entegrasyonu gibi bileşenlerle işler.

e-Tebligat  Sisteminin Faydaları Nelerdir?

E-Tebligat sistemine geçiş, geleneksel yöntemlerin yol açtığı pek çok sorunun dijital çözümlerle ortadan kaldırılmasını sağlamıştır. Bildirimlerin taraflara hızlı ulaşması, teslim kayıtlarının güvenli biçimde saklanması ve süreçlerin şeffaflaşması, sistemin sunduğu avantajlar arasında yer alır. Ayrıca iş yükünü azaltması, evrak maliyetlerini düşürmesi ve kullanıcıya zaman kazandırması gibi etkiler sayesinde hem kamu kurumları hem de mükellefler açısından pratik bir alternatif hâline gelir.

Hızlı ve Güvenli Tebligat Gönderimi

Gönderim süreci tamamen dijital olarak yürütüldüğü için postada gecikme, yanlış adrese teslim veya fiziksel zayi gibi riskler ortadan kalkar. Sistemdeki her iletim, zaman damgası ve kayıtlı elektronik posta (KEP) altyapısıyla desteklenir. Böylece hem gönderici hem de alıcı taraf hukuki olarak güvence altında olur. Üstelik bu sayede tebligatın ne zaman hazırlandığı, alıcıya ne zaman ulaştığı ve hangi tarihte okunmuş sayıldığı gibi detaylar da açıkça izlenebilir.

Kağıt Kullanımını Azaltma

Elektronik ortamda yapılan bildirimler, klasik tebligat süreçlerindeki kâğıt, zarf, çıktı ve posta kullanımını tamamen ortadan kaldırır. Bu durum yalnızca kırtasiye ve dağıtım maliyetlerinin düşmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirlik açısından da önemlidir. Geniş ölçekli kurumlar için yıllık on binlerce evrakın fiziksel üretiminden doğan kaynak tüketimi, elektronik tebligat sistemiyle minimuma iner. Dolayısıyla hem bütçeye hem doğaya katkı sunan bir dönüşüm gerçekleşir.

Yasal Süreçlerin Takibi Kolaylaşır

Bildirimlerin zamanında alıcıya ulaştığını elektronik kayıtlarla belgeleyen e-Tebligat sistemi, yasal süreçlerin takibini kolaylaştırır. Gönderim tarihinden itibaren tebliğ süresi başlar. Taraflar, ilgili belgeye aynı gün içerisinde erişebilir. Böylece dava açma, savunma sunma ve itirazda bulunma gibi kritik işlemler zamanında başlatılabilir. Özellikle ticari davalar, vergi ihtilafları ve icra süreçlerinde bu şeffaflık hem alıcı hem de gönderen için hukuki netlik sağlar.

e-Tebligat Kimler için Zorunludur?

Elektronik tebligat sisteminde zorunluluk durumu, bireysel ve kurumsal mükellefiyet türüne göre farklılık gösterir. Aşağıda gerçek kişiler ile şirketler ve tüzel kişilere ilişkin güncel bilgileri bulabilirsiniz.

Gerçek Kişiler için Zorunluluk Durumu

Gelir vergisi mükellefi olan gerçek kişiler, e-Tebligat sistemine geçmekle yükümlüdür. Buna serbest meslek erbapları, ticari kazanç sahipleri ve basit usulde vergilendirilen bireyler de dâhildir. SGK E-Tebligat başvuru süresi, mükellefiyetin başladığı tarihi izleyen 15 gün olarak belirlenmiştir. Sistem üzerinden bildirimin alınmaması veya geç başvuru yapılması hâlinde ilgili kişiye usulsüzlük cezası uygulanabilir. Öte yandan vergiye tabi olmayan bireyler için sistem isteğe bağlıdır. Bu kişiler başvuru yapmadıkları sürece kapsam dâhiline alınmazlar.

Şirketler ve Tüzel Kişiler için Zorunluluk

Kurumlar vergisi mükellefi olan tüm tüzel kişiler, elektronik tebligat sistemine geçmek zorundadır. Bu kapsama anonim ve limitet şirketler ile kooperatifler, dernek ve vakıflar ile noterlikler dâhildir. Şirketlerin faaliyete başladığı tarihi takip eden 15 gün içinde UETS üzerinden başvuru yapılması gerekir. Ayrıca kamu kurumları ve diğer kamu tüzel kişilikleri de bu kapsama girer. Elektronik bildirim yükümlülüğüne uymayan tüzel kişiliklere idari yaptırım uygulanmakta; aynı zamanda tebligatların usule aykırı alınması yasal süreçlerde geçerlilik sorunları yaratabilmektedir.

e-Tebligat Kimlere Zorunlu Değildir?

Vergi mükellefi olmayan çiftçiler ve diğer vergisel yükümlülükleri olanlar dilerlerse e-Tebligat sistemine geçebilirler. Fakat herhangi bir e-Tebligat zorunlulukları bulunmamaktadır.

e-Tebligat Başvuru Süresi Nedir?

Yeni mükellefiyet kazanan ve kurumlar vergisi ödeyenler faaliyete başladıkları tarihten itibaren 15 gün içinde e-Tebligat sistemine başvuru yapmalıdır.

e-Tebligat Başvurusu Nasıl Yapılır?

e-Tebligat  başvurusu bizzat mükellef veya kanuni temsilcisi ile yapılabileceği gibi ilgili işlemler için özel yetki içeren noterden verilmiş vekâletnameyle yetkili kılınan kişiler aracılığıyla da yapılabilir.

İnteraktif Vergi Dairesi Üzerinden Başvuru

Gelir İdaresi Başkanlığının sunduğu İnteraktif Vergi Dairesi platformu, e-Tebligat başvurusu yapmanın en yaygın yöntemlerinden biridir. Sisteme ivd.gib.gov.tr adresi üzerinden giriş yapılır, “e-Tebligat Talep Bildirimi” menüsünden ilgili form doldurularak başvuru tamamlanır. Mükellef, GİB e-Tebligat başvuru formunu onayladıktan sonra adres aktif hâle gelir. Başvuru sonrası herhangi bir fiziki evrak teslimi gerekmez; işlem tamamen çevrim içi yürütülür.

e-Devlet Üzerinden Başvuru Adımları

E-Devlet üzerinden başvuru yapmak isteyen mükellefler, sisteme T.C. kimlik numarası ve e-Devlet şifresi, mobil imza ya da elektronik imza ile giriş yapmalıdır. Ana sayfadaki arama çubuğuna “Elektronik Tebligat Başvurusu” yazıldığında Gelir İdaresi Başkanlığının ilgili hizmeti görüntülenir. Açılan sayfada başvuru formu doldurulur, iletişim bilgileri girilir ve onay verilir. Onay işlemi tamamlandığında sistem tarafından otomatik bir UETS hesabı oluşturulur ve tebligat adresi tanımlanır.

Gerekli Belgeler Nelerdir?

E-Tebligat başvurusu bireysel olarak yapılıyorsa taraflardan herhangi bir ek belge talep edilmez. Ancak başvuru, gerçek kişi adına bir vekil tarafından yapılacaksa noterden alınmış özel yetkili vekâletname ibrazı zorunludur. Tüzel kişiler için başvuru yapılacaksa yetkili kişinin vergi kimlik numarası, yetki belgesi ve şirketin imza sirküleri gibi belgeler talep edilebilir. Gerekli görülmesi hâlinde belgelerin ilgili vergi dairesine fiziken teslim edilmesi istenebilir.

e-Tebligat Görüntüleme Nasıl Yapılır?

Sisteme kayıtlı kullanıcılar, kendilerine gönderilen bildirimleri dijital ortamda kolayca görüntüleyebilir. Bu işlem hem GİB’in kendi platformu üzerinden hem de e-Devlet Kapısı aracılığıyla yapılabilir.

GİB Üzerinden Tebligat Görüntüleme

Bildirimler, Gelir İdaresi Başkanlığının sunduğu "E-Tebligat Başvuru ve Görüntüleme" hizmeti aracılığıyla dijital ortamda incelenebilir. Sisteme erişim; e-Devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza, T.C. kimlik kartı ya da banka bilgileriyle yapılan kimlik doğrulaması sonrasında sağlanır. GİB e-Tebligat görüntüleme ekranına giriş yapıldıktan sonra bildiri listesi görüntülenebilir, her bir gönderi ayrı ayrı incelenebilir.

E-Devlet Üzerinden Tebligat Görüntüleme

E-Devlet Kapısı, e-Tebligat iletilerine ulaşmak isteyen kullanıcılar için kolay erişim imkânı sunar. Sisteme T.C. kimlik numarası ve doğrulama yöntemiyle (şifre, mobil imza ya da e-imza) giriş yapıldıktan sonra arama bölümüne “E-Tebligat Başvuru ve Görüntüleme” yazılması yeterlidir. Açılan hizmet sayfası üzerinden kullanıcıya iletilmiş tüm belgeler tek tek incelenebilir. Görüntüleme işlemi tamamen dijital olarak gerçekleştiğinden herhangi bir ek belgeye ya da yazılı başvuruya gerek yoktur.

e-Tebligat Ücretli mi? Başvuru Ücreti Var mı?

Mükellefler, Ulusal Elektronik Tebligat Sistemi üzerinden ücretsiz üyelik açabilmektedir. Ancak ek hizmet kapsamında değerlendirilen işlemler vardır. Bunlar:

•  e-Tebligat ücreti
• Yıllık arşiv (saklama alanı) ücretleri
• Bilgilendirme sms ve e-mail ücreti
• Entegrasyon ücreti

Bu başlıklar için geçerli olan güncel ücretleri e-Tebligat adresinden takip etmek mümkündür.

e-Tebligat ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

e-Tebligat sorgulama nasıl yapılır?

E-Tebligat sorgulama işlemi 2 şekilde yapılabilir.

Hem PTT’nin resmi sitesi üzerinden hem de e-Devlet portalı üzerinden sorgulama yapılması mümkündür.

İnternet üzerinden ilgili barkodu girerek tebligat sorgulama  yapılabilmekte, böylelikle mükellefe mahkemeler veya resmi kurumlar aracılığıyla gönderilen belgelerin nerede olduğu barkod numarası yazılarak internet üzerinden öğrenilebilmektedir.

e-Tebligatlarımı görmek için e-imza (elektronik imza) gerekiyor mu?

E-Tebligatları görmek için PTT veya e-Devlet sistemine giriş yapılması gerekir. Bu sistemlere girişler, e-İ.mza, mobil imza veya e-Devlet şifresi aracılığı ile yapılabildiği için gerekmektedir. Aksi takdirde tebligatları görüntülemek mümkün değildir.

Gelen e-Tebligatları okumasam da hüküm ifade eder mi?

e-Tebligat genel olarak gönderen kişinin tebliğini kapsadığından, tebliğ edilenin bunu kabul edip görüntülemesinin bir karşılığı yoktur. Çünkü tebligatın karşı tarafa iletildiği kesindir. Eğer karşı taraf bunu görüntülemediyse 5 gün geçtikten sonra tebliğin hukuki olarak okunduğu kabul edilmektedir.

Tasfiyeye girmiş şirketler e-Tebligat  kapsamında mıdır?

Tasfiyeye giren şirketlerin, tasfiye işlemlerini ve gerekli merciye ve de vergi dairesine tasfiye durumlarını bildirdikleri tarihte e-Tebligat aktivasyon işlemlerini de yaptırmaları gerekmektedir.

e-Tebligat niye gelir?

E-Tebligat; vergi borç bildirimleri, ödeme emirleri, mahkeme tebligatları ve idari yaptırımlar gibi resmî içeriklerin alıcıya ulaştırılması amacıyla gönderilir. Gönderen taraf genellikle kamu kurumları, yargı organları veya Gelir İdaresi Başkanlığıdır.

e-Tebligat e-devlette görünür mü?

E-Tebligat iletileri doğrudan e-Devlet ana ekranında görüntülenmez. Ancak kullanıcı, e-Devlet hesabıyla giriş yaparak “E-Tebligat Başvuru ve Görüntüleme” hizmeti üzerinden UETS’ye yönlendirilir.

e-Tebligat ne demektir?

E-Tebligat, 7201 sayılı Tebligat Kanunu’na uygun şekilde elektronik ortamda hazırlanan ve alıcısına UETS üzerinden iletilen resmî bildirimdir. Sistem, bildirimlerin zaman damgası ile güvenli biçimde iletilmesini ve kayıt altına alınmasını sağlar. Fiziksel evrak kullanılmadan yapılan bu işlemler, hukuken geçerli tebligat sayılır.

e-Tebligat  kimler alabilir?

E-Tebligat, sistemde tanımlı UETS adresine sahip tüm gerçek ve tüzel kişilere gönderilebilir. Gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, kamu kurumları, noterler, avukatlar ve diğer yükümlüler bu kapsamda yer alır. İsteğe bağlı olarak bireysel kullanıcılar da başvuru yaparak sistemden yararlanabilir.