Vergi Borcu Nasıl Yapılandırılır, Hangi Borçlar Yapılandırılır?

Devlet, kamusal hizmetlerde kullanmak üzere bireylerden, kurumlardan ve kuruluşlardan düzenli olarak vergi alır. Trafik ve idari para cezası, gelir vergisi gibi ödemeler, devletin tahsil ettiği borçlar olarak tanımlanır. Vergi borcu, resmî bir beyanname aracılığıyla her yıl belirli tarihlerde duyurulur. Beyannamenin ardından bulunan borcun belli bir süre içerisinde ödenmesi gerekir. Borç ödemelerinin ihlal edilmesi durumunda ise vergi sahibine belirli cezai yaptırımlar uygulanır.

Gerçek ve tüzel kişiler, vergi borcundan kaynaklı cezai yaptırımla karşılaşmamak için düzenli bir şekilde ödeme yapmaya dikkat etmelidir. Borçlarını ödeme noktasında sorun yaşayan vergi mükellefleri için yapılandırma kararı önem teşkil eder. Vergi borcu yapılandırma kararı, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından yürürlüğe konur. Bu bağlamda borç sorgulama ve ödeme yöntemleri gibi konular hakkında gerekli bilgiye sahip olmak önemlidir. Vergi borcu yapılandırma süreciyle ilgili tüm ayrıntıları sizin için açıkladık.

Hangi Borçlar Yapılandırılabilir?

Türkiye Büyük Millet Meclisi, yılın belirli dönemlerinde vergi ödemelerinde yapılandırmaya gider. Meclis kararıyla sağlanan bu ödeme kolaylığı, vergi borcu bulunan tüm vatandaşları ve tüzel kişileri ilgilendirir. Gerçek ve tüzel kişiler için vergi borcu yapılandırma detayları merak konusudur. Vergi borcu yapılandırması kapsamında kabul edilen borçlar ise söz konusu yıl içinde alınan karara göre değişiklik gösterir. Ancak genellikle yapılandırmaya dâhil edilen vergi çeşitleri şu şekilde sıralanır:

• Henüz kesinleşmemiş veya dava sürecinde olan idari para cezaları
• Kredi Yurtlar Kurumu (KYK) öğrenim kredileri
• Askerlik cezaları
• Nüfus cezaları
• Trafik cezaları
• Otoyol ve köprülerden kaçak geçiş ücretleri ve cezaları
• Gümrük cezaları
• Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından takip edilen sigorta primleri

Belediyelere, il özel idarelerine ve bakanlıklara ait borçlar, yapılandırma sürecine dâhildir. Listede sıralanan ödemelerin yanı sıra gelir, gümrük, emlak ve motorlu taşıtlar vergileri de yapılandırma kapsamına alınabilir. Yılın belli dönemlerinde yapılan düzenlemeler, söz konusu borçlarda değişiklik yaratabilir.

Vergi Borcu Yapılandırılır mı?

Devlet, gerçek ve tüzel kişilerden kanuni yollarla her yıl kamusal hizmetlerde kullanmak amacıyla vergi alır. Gelir, emlak, motorlu taşıtlar gibi vergiler, devlet tarafından bir beyanname ile duyurulur. Vergi borcu bulunan mükelleflerin belirlenen süre kapsamında ödemelerini yapması zorunludur. Söz konusu ödemelerin ihlal edilmesi durumunda ise borç miktarına ve türüne bağlı olarak gerçek ve tüzel kişilere çeşitli cezai yaptırımlar uygulanır. Borç mükelleflerinin cezalarla karşılaşmamak adına vergi borçlarını düzenli olarak ödemesi önem teşkil eder.

Vergi borcu yapılandırma, ödeme noktasında zorluk yaşayan gerçek ve tüzel kişilere sağlanan bir kolaylıktır. Yapılandırma, vergilerin belli bir oranda silinerek kalan ana borcun taksitler hâlinde ödenmesidir. Vergi borcu bulunan mükellefler, yapılandırmaya giderek belirlenen takvim aralığında ödemelerini gerçekleştirir. Vergi borcu bulunan herkes, yapılandırma sürecinden faydalanabilir. Bahsi geçen taksitlendirme işlemi için devlet dairelerinden veya internet üzerinden talepte bulunmak mümkündür.

Vergi Borçları Silinebilir mi?

Vergi borçlarının silinmesi ancak bazı hâllerde mümkündür. Bu noktada borçla ilgili zamanaşımı konusu gündeme gelir. Söz konusu borç zamanaşımına uğradığı takdirde ortadan kalkar. Vergi borcunun silinmesi anlamına gelen terkin, şu durumlarda yürürlüğe konulur:

• Doğal afet: Mükellef, bir doğal afet nedeniyle vergi kapsamı içerisindeki varlıklarını kaybederse borcu silinir.
• Tahsil imkânsızlığı: Yapılan takip sonucunda ödeme için tahsilin imkânsız veya giderlerin alacaktan fazla olduğu durumlarda vergi borcu ortadan kaldırılabilir.
• Vergi affı: Devletin çıkarmış olduğu kanun ile verginin cezası veya borcun tamamı son erebilir.

Vergi hukukuna göre devlet ile mükellef arasında uzlaşma sağlandığı takdirde ilgili borçların tamamı veya bir kısmı ortadan kalkabilir. Uzlaşma, vergi uyuşmazlıklarını mükellefin ve devletin mutabakatı sonucu hızlı bir şekilde sonucu kavuşturur. Böylece yargının verdiği karar sonucunda gerçek veya tüzel kişilerin borcunun kaldırılması söz konusu olabilir.

Bununla birlikte 2023 yılındaki yeni düzenlemede, 2.000 TL tutarını geçmeyen vergi, ceza ve faiz gibi birtakım borçların silinmesi kararı alınmıştır.

 Vergi Borcu Yapılandırması Neden Önemlidir?

Vergi borcu yapılandırma, devlete ödenmesi gereken ücret konusunda zorluk yaşayan kişiler ve kurumlar açısından önem teşkil eder. Söz konusu işlem sayesinde taksitler hâlinde borç ödemelerini gerçekleştirmeniz mümkündür. Vergi borcu nedeniyle mahkeme süreci yaşamamak isteyen kişiler, yapılandırma yoluna gidebilir. Ayrıca mevcut borca uygulanan faiz cezasını ödememek için de vergi yapılandırması avantaj sağlar. Vergi borcu yapılandırma avantajları ise şu şekilde sıralanır:

• Mevcut verginin aslına bağlı olan cezalar silinir.
• Mevcut verginin aslına bağlı olmayan cezaların yarısı silinir.
• Ödenmesi gereken borcun gecikme faizi ve zammı gibi ücretler ortadan kalkar.
• Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aylık değişim oranına göre belirlenen faiz ödemesinden yararlanılabilir.

Devlete ödemekle yükümlü olduğu ücreti aksatmak istemeyen gerçek ve tüzel kişiler için yapılandırma işlemi önemli avantajlar sağlar. Borçtan kaynaklı tüm olası cezai yaptırımlardan kurtulabilmek adına da yapılandırmadan faydalanabilirsiniz. Bahsi geçen işlemin ardından ilk taksitte borcun tamamının ödenmesi hâlinde ise faiz indirimi almaya hak kazanmak mümkündür.

Borç Yapılandırmasına Kimler Başvurabilir?

Vergi borcu bulunan tüm kişiler, kurumlar ve kuruluşlar kısacası herkes yapılandırma işlemi için başvuru yapabilir. Mükellef konumunda bulunan gerçek ve tüzel kişiler, vergi borçlarını taksitlendirmek amacıyla işlemlere başlayabilirler. Bu bağlamda mükellefler sahte fatura düzenleme gibi konulardan cezalı olsalar bile vergi borcu yapılandırma başvurusu yapma hakkına sahiptir. Cezaya muhatap olan vergiler üzerinden işlem yapmak mümkündür. Söz konusu borçlar arasında motorlu taşıtlar ve çevre temizlik vergisi gibi ödemeler yer alır.

Vergi borcu yapılandırma başvurusunu mirasçılar ve kefiller de yapabilir. Ayrıca limited şirket ortaklı ve kanuni temsilciler gibi gerçek kişiler de mevcut borçlarda yapılandırmaya gidebilirler. Bu kişiler amme borçlusu sayıldıkları için söz konusu işlemde sadece sorumlu oldukları ödeme tutarı dikkate alınır. Bahsi geçen gerçek kişiler, yapılandırma sayesinde borcun tamamını ödemekle yükümlü değildirler.

2023 Vergi Borcu Yapılandırma Nasıl Yapılır?

Vergi borçlarını yapılandırmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, bu işlemi internet üzerinden gerçekleştirebilirler. Vergi diğer bir deyişle maliye borcu yapılandırma için bireylerin, kurumların veya kuruluşların ilk olarak ödemeleri gereken ücreti sorgulamaları gerekir. Yapılan sorgulama işlemi sonrasında ise ortaya bir borç çıkmışsa taksitlendirmeye izin verilir. Ayrıca yapılandırma için vergi affının da içinde bulunulan yılda çıkmış olması zorunludur.

Vergi borcu yapılandırma işlemi için gerçek ve tüzel kişilere belirli bir tarih aralığı sunulur. Bu kişiler söz konusu zaman aralığı içinde şahsen veya elektronik posta yolu ile talepte bulunabilirler. Yapılandırma talebi için vergi dairelerine dilekçe göndermek gerekir. Bahsi geçen dilekçeyi fiziki veya sanal ortamdan ilgili kuruma iletmeniz mümkündür.

Vergi borcu yapılandırma işlemini doğrudan internet aracılığıyla yapabilirsiniz. Bu işlem için ilk olarak Gelir Dairesi Başkanlığı sitesine giriş yapmanız gerekir. Siteye girdikten sonra ise ‘’İnternet Vergi Dairesi’’ ekranı üzerinden istenilen bilgiler sırayla doldurulur. İletişim, adres ve kişisel bilgileri, söz konusu forma eksiksiz bir şekilde girdikten sonra ise yapılandırma başvurusunu yapabilirsiniz. Yapılandırmak istediğiniz borcu ve ilgili vergi dairesini seçerek işleme devam etmeniz mümkündür. İşlemin son aşamasında ise söz konusu forma onay vererek yapılandırma başvurusunu tamamlayabilirsiniz. 

2023 Vergi Borcu Yapılandırma Ne Zamandır?

Vergi borçları, her yıl Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yürürlüğe konan kanun çerçevesinde yapılandırılır. Söz konusu düzenleme her sene nisan ayı öncesindeki borçları kapsayacak şekilde yürürlüğe konulur. 2023 yılında vergi borcu yapılandırması yapmak isteyenlerin başvurularını 30 Nisan 2023’e kadar gerçekleştirmeleri gerekmektedir. Başvurular gerçekleştirildikten sonra yapılandırma tutarları peşin olarak veya taksitle ödenebilmektedir. Yapılandırma tutarını taksitle ödemek isteyenler için ilk taksit dönemi mayıs ayıdır. 

Vergi Borcu Yapılandırmasında Son Gün Ne Zamandır?

Vergi borcu yapılandırma son tarih, söz konusu karar Resmî Gazete’de yayınlandıktan sonra belli olur. Bu düzenleme her yıl farklı tarih aralıklarında olabilir. 2023 yılı için bu tarih 30 Nisan Pazar günüdür. 30 Nisan 2023 tarihine kadar yapılması gereken vergi borcu yapılandırma işleminde ilk taksitin Mayıs 2023’te ödenmesi gerekmektedir. Bu noktada yapılandırmaya dâhil olan borçların ilgili senenin nisan ayı öncesindeki ödeme tutarlarını kapsadığını bilmeniz gerekir. Vergi takvimini takip ederek borcunuzu yatırmanız gereken tarih aralıkları hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.

Vergi Borcu Yapılandırma Başvurusu Ne Zaman Sonuçlanır?

Vergi borcu yapılandırma işlemleri, resmî başvurunun ardından sonuçlanır. Bu noktada yapılan resmî açıklamaları dikkatli bir şekilde takip etmek gerekir. Yapılandırma başvurusunun sonucu ise internet ortamından kolaylıkla öğrenilebilir. Sorgulama işlemini e-Devlet üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığına giriş yaparak öğrenmeniz mümkündür. İlgili sisteme T.C. kimlik numaranızı girerek başvuru sonucuna ulaşabilirsiniz. Böylece yapılandırılmış vergi borcu bilgilerinize kolaylıkla erişim sağlayabilirsiniz.

Ödeme Dönemi Geçmiş Vergi Borcu Nereye Ödenir?

Vergi borcu ödemeleri fiziki veya sanal ortamlarda yapılabilir. Bu noktada İnteraktif Vergi Dairesi, e-Devlet ve dijital bankacılık uygulamaları internet ortamında borçlarınızı ödemenize imkân verir. Ödeme işlemleri ise gerekli sistemlere giriş yaptıktan sonra kredi veya banka kartı aracılığıyla yapılabilir. Günü geçmiş borçlar da yine İnteraktif Vergi Dairesi ya da e-Devlet üzerinden ödenebilir.

Ödeme dönemi geçmiş vergi borçlarını çevrim içi işlemlerin yanı sıra fiziki ortamlarda da ödemeniz mümkündür. İlgili borcunuzu vergi dairelerine veya banka şubelerine giderek de ödeyebilirsiniz. Vergi borcu sorgulama işleminin ardından ödeme çıkması hâlinde en kısa sürede gerekli miktarı yatırmanız son derece önemlidir.

 Vergi Borcu Yapılandırma Peşin Olarak Ödenebilir mi?

Vergi borcu yapılandırmada ödemeler tercihe göre peşin veya taksitli bir şekilde gerçekleştirilebilir. Peşin ödemeleri teşvik amacıyla vergi borcu yapılandırmasında indirim de uygulanmaktadır. Peşin ödemelerdeki indirim planlamasında ÜFE yani Üretici Fiyat Endeksi dikkate alınır ve ÜFE tutarında %90 oranında indirim yapılır.

Bununla birlikte idari para cezalarının da peşin ödenebilmesi mümkündür. İdari para cezalarının peşin olarak ödenmesi durumunda da %25 oranında indirim uygulanacağı açıklanmıştır.

 Vergi Borcu Yapılandırma Kaç Taksit Hâlinde Ödenebilir?

Vergi borcu yapılandırma işlemi sırasında gerçek ve tüzel kişiler taksit sayısı seçerler. Söz konusu taksi miktarı ise kişinin borcuna veya tamamen kendi isteğine bağlı olarak değişiklik gösterir. 2021 yılı vergi borcu yapılandırmasında verilen karara göre ikişer ay şeklinde ödeme planlaması yapılan işlemlerde 6, 9, 12 ve 18 taksit imkânı sunuluyordu. Yapılandırma işleminde yaptırabileceğiniz taksit miktarı ise en fazla 36 aydı. 2023 yılındaki düzenlemede ise ödemelerin 48 ay yani 4 yıl boyunca her ay ödenebilmesi mümkün hale getirildi.

 Vergi borcu yapılandırma taksit ödemeleri, ilk seçtiğiniz ay sayısına göre planlanır. Bunun anlamı yapılandırma başvurusunu tamamladıktan sonra taksit sayısını değiştiremeyeceğinizdir. Örnek vermek gerekirse başvurunuzu 18 taksite göre yaptıysanız tüm vergi borcunu 18 ayda bitirmek zorundasınızdır. 

Kaç Taksit Ödenmemesi Durumunda Vergi Borcu Yapılandırması İptal Edilir?

Vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin yapılandırmadan faydalanabilmeleri için ilgili borçlarını zamanında ödemeleri gerekir. Vergi borcu yapılandırma, 2 taksit aksatma sonucunda otomatik olarak bozulur. Vergi borcu yapılandırma bozulması olarak adlandırılan bu durum ödeme takvimine göre gerçekleşir. Borcun ilk iki taksidini zamanında ödediğinizde yapılandırmanın bozulmadığı bir durum da söz konusudur. Bu durumda mükellef belirlenen ödeme takviminde ikiden az taksiti zamanında ilgili birime yatırmazsa yapılandırma bozulmaz.

Vergi borcu yapılandırma ihlali, mükellefin ikiden fazla taksidi zamanında ödemediği durumlarda ortaya çıkar. Böyle bir durumda gerçek ve tüzel kişiler vergi borcu yapılandırma hakkını tamamen kaybeder. Eğer kişi ya da kurum vergi borcu ödemelerinde gecikirse söz konusu ücrete zam uygulanır. Zamlı borç ise böyle bir durumda vergi mükellefinden tahsil edilir.

2023 yılında vergi borcu yapılandırmalarının ilk taksit zamanı mayıs ayıdır. Vergi borcu yapılandırmasını taksitle ödemek isteyen gerçek ve tüzel kişilerin Mayıs 2023 ve Haziran 2023 tarihlerinde ödemeleri gereken ilk iki taksitlerini aksatmamaları önem teşkil eder. Mayıs ve haziran ayındaki ödemeleri zamanında yapmayan kişilerin vergi borcu yapılandırmasından faydalanmaları mümkün olmayacaktır.

Multinet Up Çözümleri ile Şirketinize Vergi Ödemelerinde Avantajlar Sağlayın!

Multinet Up gelişmiş çözümleri ile vergiden tasarruf etmenizi sağlar. %100 vergi avantajı sağlayan MultiNet yemek kartı, çalışanlarınıza vereceğiniz hediyelerde %45 vergi tasarrufu sağlayan MultiGift ve benzin veya motorinde her yıl litrelerce tasarruf yapmanıza yarayan MultiPetrol gibi çözümleri ile Multinet Up her zaman yanınızda!

Multinet Up Blog’da yer alan içeriğin yalnızca bilgi verme amaçlı olduğunu, hukuki görüş ve tavsiye içermediğini, bilgilerin Multinet Up Blog’un hazırlanma tarihindeki mevzuata dayalı olduğunu ve zamanla mevzuat değişiklikleri ile ilgili kurumların görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabileceğini bildiririz.