Vergi Nedir? Vergi Çeşitleri Nelerdir?

Devlet, toplum için birçok kamusal hizmet sunar. Bu hizmetleri maddi olarak karşılamak için anayasada belirlenen esaslara göre herkes vergi ödemekle yükümlüdür. Herkesin gelir gücüne göre ödedikleri bu vergiler tek bir kalemde değil çeşitlerine göre değerlendirilir. İşte Türkiye’deki vergi türleri. 

Vergi Nedir?

Ülkenin ekonomisini canlandırmak ve vatandaşlarının yaşam standardını yükseltmek için projeler üstlenmek üzere gelir elde etmek için hükümetler tarafından vatandaşlardan vergiler alınır. Verginin ödenmesiyle; ülkenin kalkınması, toplumsal hayatın refah seviyesinin iyileştirilmesi gibi hedefler yapılır. 

Vergi Çeşitleri Nelerdir?

Vergiler çoğu insan tarafından basitçe tanımlanabilir ancak belirgin çizgilerle ayırt etmesi mümkün olan ve mükelleflerin yükümlü olduğu birçok çeşidi vardır. Gelir İdaresi Başkanlığı verilerine bakıldığında 200’den fazla vergi çeşidi görülür. Vergiler üç ana başlığa ayrılır. Bunlar gelir vergileri, harcama vergileri, servet vergileridir.

Gelir Vergileri

Gelir vergileri denildiğinde karşımıza iki ana başlık çıkar. Bunlar Bireysel Gelir Vergisi ve Kurumlar Gelir Vergisi olarak adlandırılır. Özellikle gelir unsurları ve net gelirin tespiti açısından birçok kural ve hüküm, Bireysel Gelir Vergisi ve Kurumlar Gelir Vergisi için aynıdır. Bununla birlikte, bu vergi çeşitleri farklı kanunlarla düzenlenir. 

• Bireysel Gelir Vergisi

Bireysel Gelir Vergisi, kişinin yıl içinde çeşitli yollarla elde ettiği kâra bağlı olarak alınır. Vergi oranı %15 ile %30 arasında değişir.

• Kurumsal Gelir Vergisi

Kanunda sayılan gelir unsurları kurumlar tarafından elde ediliyorsa vergilendirme bu kurumların tüzel kişiliklerine uygulanabilir. Kurumlar Vergisi mükellefleri; sermaye şirketleri, kooperatifler, kamu iktisadi teşebbüsleri, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler, ortak girişimlerdir. 

Harcama Vergileri

Harcama vergileri; Katma Değer Vergisi (KDV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Banka ve Sigorta İşlem Vergisi (BSMV) ve Damga Vergisi olarak dörde ayrılır.

• Katma Değer Vergisi (KDV)

KDV’ye tabi endüstriyel, ticari, tarımsal, bağımsız profesyonel mal ve hizmetler gibi çok çeşitli konular vardır. Genel olarak KDV oranı % 1, % 8 ile % 18 arasında değişir. 

• Özel Tüketim Vergisi (ÖTV)

ÖTV’ye tabi mallar; petrol ürünleri, otomobil ve diğer araçlar, tütün ürünleri ve alkollü içecekler, lüks ürünlerdir. Bu ürünler için ÖTV yalnız bir kere alınır.

• Banka ve Sigorta İşlem Vergisi (BSMV)

BSMV; bankalar ve sigorta şirketleri tarafından gerçekleştirilen işlem ve hizmetler vergiye tabi olması olarak tanımlanır. İşlemin niteliğine bakılmaksızın, hepsi BSMV'ye tabidir. 

• Damga Vergisi

Damga Vergisine konu olan sözleşmeler, akreditif, teminat mektubu, mali tablolar, maaş bordroları gibi birçok belge bulunur. Damga Vergisi, belge değerinin yüzdesi olarak % 0,89 ve % 0,948 oranında ve bazı belgeler için sabit bir fiyattan (önceden belirlenmiş bir fiyat) tahsil edilir.

Servet Vergileri

Servet vergileri; veraset ve intikal vergisi, emlak vergisi ve motorlu taşıt vergisi olarak üçe ayrılır.

• Veraset ve İntikal Vergisi 

Veraset ve intikal vergisi miras yoluyla veya karşılıksız bir şekilde bir kişiden diğer bir kişiye malın geçmesi ile ortaya çıkan vergi türüdür.

• Emlak Vergisi 

Emlak Vergisi bina ve arazilerden alınan vergidir. Yıllık emlak vergileri belediyeler tarafından %0,1 ile %0,3 arasında değişen oranlarda hesaplanır. Binanın / arazinin sahibi vergi mükellefidir.

• Motorlu Taşıt Vergisi

Motorlu taşıt vergisinin konusu trafik bürolarına veya kara motoru gibi bürolara kayıtlı araçlar ile Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne kayıtlı helikopter ve uçaklardır. Mükellefler; Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından tutulan trafik siciline ve sivil havacılık kayıtlarına kendi adlarına kayıtlı motorlu taşıt sahibi olan sivil ve tüzel kişilerdir.

Çalışanların Yemek Masrafları %100 Vergi Avantajıyla MultiNet’te!

İşverenler, kurum çalışanlarının yemek giderlerini MultiNet yemek kartı ile sağladığında Gelir Vergisi, Damga Vergisi, SGK işçi primi gibi birçok kalemden tasarruf eder. %100 vergi avantajı sağlayan MultiNet yemek kartı ile çalışan giderlerinizi azaltırken online yönetim panelinden dijital olarak tüm sürecin takipçisi olabilir, kullanım kolaylığı ile iş yükünüzü ve muhasebe ile ilgili sorumlulukları hafifletebilirsiniz.