İhtarname Nedir? İhtarname Nasıl Çekilir?

İhtarname, taraflar arasında doğmuş hukuki uyuşmazlıkların çözümüne yönelik olarak düzenlenen yazılı bir bildirimdir. Resmî nitelik taşıyan ihtarname, hakların korunması, yükümlülüklerin hatırlatılması ve anlaşmazlıkların çözümlenmesi için ilk aşamadır. Hukuki süreçlerin başlangıcında önemli rol oynayan bu belge, çoğunlukla noter aracılığıyla düzenlenerek muhataba iletilir. İhtar çekme sürecine dair bütün merak ettiklerinizi sizin için derledik.

İhtarname Ne İşe Yarar?

İhtilafların çözümü için ilk adımı atan ihtarname, yasal süreçlerin başlangıç noktası olmasıyla öne çıkar. İşlevi sayesinde önemli bir rol üstlenen bu belge, taraflar arası ilişkilerde çeşitli faydalar sağlar:

• Taraflar arasındaki anlaşmazlıkları yazılı hâle getirerek resmî bir dayanak oluşturur.
• Muhataba yükümlülüklerini yerine getirmesi için resmî bir fırsat sunar. Bu süreç, tarafların dostane bir şekilde çözüm üretmesine yardımcı olur.
• Belirli sürelerle sınırlı haklarda, ihtar ile süre belirtilerek talepler güvence altına alınır. Mesela, kira bedelinin ödenmemesi durumunda ev sahibi, kiracıya ödeme yapması için süre tanır.
• Noter aracılığıyla gönderilen ihtarlar, hukuki süreçlerde güçlü bir delil olarak mahkemede kullanılabilir.
• Bazı durumlarda, dava açabilmek için öncelikle ihtar göndermek gerekir. Böylece süreç yasal bir zemine oturur ve tarafların hakları korunur.

İhtarname, tarafların haklarını, taleplerini güvence altına almak ve anlaşmazlıkları çözmek için etkili bir yöntemdir.

İhtarname Türleri Nelerdir?

İhtarnamenin kullanım amacına göre çeşitli türleri bulunur. Söz konusu çeşitlilik, her türlü ticari anlaşmazlığa çözüm bulmayı kolaylaştırır. İhtarname türleri, şu şekilde sıralanabilir:

• Sözleşme ihlali ihtarnamesi: Taraflardan birinin sözleşme hükümlerine uymaması durumunda, diğer tarafın haklarını korumak amacıyla gönderilir. Örneğin, mal alım satımından kaynaklı satış sözleşmesine ilişkin ihtarlar, bu kapsama girer.
• Kira ilişkilerinde ihtarname: Kiracıyı çıkartmak için ihtarname, kiracının sözleşme şartlarına aykırı davranması durumunda kiraya veren tarafından gönderilir. Ayrıca kira sözleşmesinin sona erdirilmesi amacıyla da ihtarname kullanılabilir.
• İş hukukunda ihtarname: İşveren veya işçi tarafından iş sözleşmesinin haksız ya da haklı fesih işlemleri gibi iş hukuku kaynaklı uyuşmazlıklarda kullanılır.
• Borç ve alacak ilişkilerinde ihtarname: Alacaklı, borçlunun vadesi gelmiş borcunu ödememesi durumunda, borçluyu temerrüde düşürmek için ihtar çeker. Bu belge, alacaklının yasal faiz talep edebilmesi için de önemlidir.
• Önalım hakkı ihtarnamesi: Taşınmaz mal ortaklığında, paydaşlardan birinin payını üçüncü bir kişiye satması durumunda, diğer paydaşların önalım haklarını kullanabilmeleri için gönderilen ihtarnamedir.

İhtarname türleri, kullanım amacına göre çeşitlilik gösterebilir. Ancak hukuki hakların korunması ve ispat açısından ihtarnameyi noter aracılığıyla göndermeniz önemlidir.

İhtarname Nasıl Yazılır?

Oluşturulan ihtarın yasal bir geçerliliğinin olması için dikkatle yazmanız gerekir. İhtar hazırlarken özen göstermeniz gereken ve belgede yer alan hususlar, aşağıdaki gibidir:

1. Gönderenin adı, soyadı ve açık adresi,
2. Muhatabın (ihtar gönderilen kişinin) adı, soyadı ve açık adresi,
3. İhtarın konusunu kısaca özetleyen bir başlık,
4. İhtar metni,
5. Tarih ve imza.

İhtar metnini de şu aşamalardan oluşturmalısınız:

1. Giriş: Taraflar arasındaki ilişki ve mevcut durum açıklanmalıdır.
2. İhtar nedeni: Hangi sebeple ihtar çekildiği açık ve net bir şekilde ifade edilmelidir.
3. Talepler: Karşı taraftan beklenen davranışlar veya yerine getirilmesi istenen yükümlülükler belirtilmelidir.
4. Süre: Taleplerin yerine getirilmesi için makul bir süre tanınmalıdır. Mesela, evden çıkmayan kiracıya ihtarname çekerken bu süre, kira sözleşmesinin bitim tarihi olabilir.
5. Sonuçlar: Belirtilen süre içinde taleplerin karşılanmaması durumunda doğacak hukuki sonuçlar ve başvurulacak yasal yollar belirtilmelidir.

Yukarıdaki biçime uygun bir şekilde yazılan ihtarnamenin sonunda, belgenin düzenlendiği tarih bulunmalıdır. Ardından da ihtarı çeken kişi tarafından imzalanmalıdır.

1 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe giren Türkiye Noterler Birliği (TNB) e-Başvuru Portalı sayesinde dijital kanallar aracılığıyla ihtar çekmek de mümkündür. E-Başvuru Portalı, istediğiniz noterlikten ihtar işlemine başvurmanızı sağlar. Bu sayede noterliğe gelmeden belgeyi hazırlatabilirsiniz. Ücreti de noterliğin IBAN adresine yapmanız gerekir. Ödemesi yapılan e-ihtarname belgesi, elektronik olarak imzalanıp arşivlenir ve KEP adresinize gönderilir.

İhtarname Nasıl Gönderilir?

İhtarı karşı tarafa iletmenin en güvenilir ve hukuki dayanağı sağlam yolu, noter aracılığıyla göndermektir. Noter kanalıyla gönderilen ihtarlar, tebliğ tarihi ve içeriği açısından resmî bir belge niteliği taşır. İhtar gönderme süreci, şu şekilde işler:

1. Tarafların bilgileri, konu başlığı, talep, tarih ve imza gibi unsurlarla ihtar metnini hazırlamalısınız
2. Hazırlanan metinle bir notere başvurmalısınız.
3. Noter, ihtarın içeriğini, tarafların bilgilerini kontrol eder. Ardından belgeyi resmî olarak düzenler, imzalar ve mühürler.
4. Noterlik, ihtarnamenin bir nüshasını saklar; diğerini muhataba gönderir.
5. Noter, ihtarı muhatabın adresine tebliğ eder.
6. Tebliğ işlemi tamamlandığında, tebliğ tarihi ve durumu noter kayıtlarına geçer.

Noter aracılığıyla gönderilen ihtarnameler, hukuki süreçlerde güçlü bir delil niteliği taşır ve tarafların haklarını koruma açısından önemlidir. Bu nedenle ihtarnameyi noter vasıtasıyla göndermeniz tavsiye edilir.

İhtarnamede Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

İhtarname, ticari ilişkilerde haklarınızı koruma altına almak için önemli bir araç olarak öne çıkar. Yasal süreçlerin sağlam zemine oturması için belgeyi dikkatle hazırlamanız, prosedüre uygun şekilde göndermeniz gerekir. İhtarname sürecinde aşağıdaki hususlara dikkat etmek, süreci daha iyi yönetmenize yardımcı olur:

•  İhtarname hem taraflar arasındaki profesyonel ilişkinin hem de hukuki süreçlerin bir parçasıdır. Bu nedenle belgede açık ve resmî bir dil kullanmalısınız. Ayrıca hukuki terimleri yerinde ve doğru şekilde kullanmaya, muğlak ifadelerden kaçınmaya özen göstermelisiniz.
• Uyarıda; gönderen ile alıcı bilgilerini, konuyu, ek açıklamaları ve talepleri açıkça belirtmeniz gerekir.
• Noter tasdikli bir ihtarname, hukuki güvenilirliği artırır. Bu sayede ihtarın tarafınıza ait olduğu kolaylıkla kanıtlanabilir. Ayrıca karşı tarafın tebliğ alması da yasal olarak belgelenir.
• İhtar, karşı tarafa tebliğ edilmediği müddetçe yasal geçerliliği bulunmaz. Bu nedenle ihtara uyma süresi gibi tebliğ edilen tarihten itibaren başlatılacak süreleri belirtmelisiniz.
• Taleplerinizi somutlaştırmanız ve varsa sözleşme maddeleriyle ya da belgelerle desteklemeniz önem arz eder. Haklılığınızı göstermek için gerekli tüm delilleri eklemeyi de unutmamalısınız.

Yukarıdaki adımlara dikkat ederek ihtar çekebilirsiniz. Bu süreçten sonra tek yapmanız gereken, meydana gelebilecek olası senaryolara hazırlıklı olmanızdır. Karşı tarafın itirazları veya olumsuz tepkileri durumunda nasıl hareket edeceğinize dair bir strateji belirlemelisiniz.

İhtar çekilip çekilmediğinin kontrolünü sağlamak da belgeyi hazırlamak kadar önemlidir. Adınıza ihtar çekilip çekilmediğini, ya da uyarınızın işleme alınıp alınmadığını ihtarname sorgulama yöntemiyle öğrenebilirsiniz. E-Devlet ve Uyap gibi hizmet sağlayıcılar, ihtarname takip sürecini kolaylaştırır.

İhtarname Hakkında Sık Sorulan Sorular

İhtarname Noterden Olmak Zorunda mı?

Noterden ihtarname çekmek zorunda değilsiniz. Ancak hukuki süreçlerde ispat kolaylığı sağladığı için noter kanalını tercih etmenizde fayda vardır. Noter aracılığıyla gönderdiğiniz ihtar, mahkemede güçlü bir delil olarak kabul görür. Alternatif olarak ihtarnameyi PTT aracılığıyla iadeli taahhütlü posta veya APS yoluyla da gönderebilirsiniz. Fakat bu yöntemlerde ihtarnamenin muhataba ulaştığını ve içeriğini ispatlamak, noter ihtarnamesine göre daha zordur.

Avukatsız İhtarname Çekilir mi?

İhtar göndermek için avukat tutma zorunluluğunuz yoktur. Kendi hazırladığınız veya noterde sözlü olarak ifade ettiğiniz ihtarnameyi noter aracılığıyla muhataba iletebilirsiniz. Ancak hukuki süreçlerde hata yapmamak ve hak kaybı yaşamamak adına bir avukat desteği almayı düşünebilirsiniz. Bu sayede ihtarnamenin hukuki geçerliliği pekişir ve ileride doğabilecek uyuşmazlıklarda delil niteliği taşıyan, sağlam bir belge elde etmiş olursunuz.

İhtarname Ücreti Ne Kadardır?

Yapılacak ihtarın türü değişiklik gösterdiğinden, maliyet hakkında kesin yorumda bulunmak mümkün değildir. Ancak ortalama noter ihtarname ücretinin 1500 TL olduğu söylenebilir. Yine de bu ücret, ihtar işleminin özelliklerine göre farklılık gösterir. Herhangi bir mağduriyet yaşamamak için ilgili noterden bilgi almayı düşünebilirsiniz.

Avukat desteğiyle süreci yürütmek isterseniz Türkiye Barolar Birliği’nin tarifesine göre avukata ödemeniz gereken ihtarname ücreti 4.500 TL’dir. Yani 2025 yılında ihtar çekmek için ortalama 6.000 TL bandında ödeme yapmanız gerekir.

İş Yerine İhtarname Nasıl Çekilir?

İş yerine ihtarname çekmek, işçi ile işveren arasındaki anlaşmazlıkların hukuki boyut kazanması durumunda başvurulan bir yöntemdir. Bu süreç, işçinin haklarını korumak ve taleplerini resmî olarak bildirmek için önemli bir adımdır. İşverene ihtarname çekme sebepleri arasında; yıllık izin ücretinin ödenmemesi, mobbing, haksız fesih, maaş veya fazla mesai ödemelerinin yapılmaması gibi durumlar yer alır.

İşçi, ihtarını noter aracılığıyla veya bir avukat üzerinden çekebilir. Noter kanalıyla gönderildiğinde, içeriği ve tebliğ tarihi kayıt altına alınır. Sürecin doğru işlemesi için iş hukukunda uzman bir avukattan destek alınması önerilir.

Borçluya İhtarname Nasıl Çekilir?

Borçlunun borcunu ödememesi durumunda, alacaklı borçluya ihtarname göndererek temerrüde düşürme hakkına sahiptir. Bu tür ihtarlarda genelde banka ihtarnamesi söz konusu olur. Bankalar, borcunu ödeyemeyen müşterilere ihtar çekme olanağını elinde bulundurur.

Banka olsun olmasın, alacaklının ihtarnamede açık ve net bir şekilde borç miktarını, ödeme tarihini ve borçlunun yerine getirmesi gereken yükümlülükleri belirtmesi şarttır. İhtar çekme süreci ise noter veya avukat aracılığıyla yapılabilir. Borçlu, ihtarnameye rağmen borcunu ödemezse alacaklı, dava açma hakkını kazanır.