İşten Çıkarma Yasağı Süresi Ne Kadar Uzatıldı?

11 Mart 2020’de Türkiye’de ilk koronavirüs vakasının görülmesiyle birlikte, tüm çalışma hayatı da derinden etkilendi. Kısa zamanda ülkemizi etkisine alan Covid-19, işverenleri ve insan kaynakları uzmanlarını, kaybı en az indirmek için yeni çalışma koşulları ve çözümler üzerinde çalışmaya itti.

2020 yılını bitirip, 2021’e başlamışken, firmaların büyük çoğunluğunun evden çalışma uygulamasına geçtiğini biliyoruz.  

(Yeni nesil çalışma sistemini incelemek için Hibrit Çalışma modeli içeriğimizi inceleyebilirsiniz.)

Hem kamu hem de özel kurumların hatırı sayılır bir kısmı ise kısa çalışma ödeneği ve diğer teşviklerden yararlandı. Buna karşın sürecin başına, çalışanlarda işten çıkarılmaya dair çok büyük bir korku vardı.

26 Mart’ta uygulamaya geçen işten çıkarma yasağı ile bu korku kendini ücretsiz izne ayrılabilecek olmanın verdiği tedirginliğe bıraktı. Multinet Up olarak bu yazımızda, ayrıntıları sizin için açıkladık.

Yasal Mevzuatlarda Neler Değişmişti?

 Koronavirüs önlemleri kapsamında yasal mevzuatlarda birçok değişiklik yapıldı:

• İş Akdinin Feshi Yasağı

4857 sayılı İş Kanunu’na geçici olarak eklenen 10. madde ile, 17.04.2020 tarihinden itibaren 3 ay süreli fesih yasağı gelmişti. Bu madde ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesini yasakladı. Hükümlere ayrı davranan işverene ise idari para verileceği söylendi.

• Yasal ve Ücretsiz İzinler

Çalışanın iş sözleşmesinde veya işyeri ile yapılan toplu iş sözleşmesinde aksi madde olmadığı sürece, çalışanın rızası alınmaksızın, şirketlerin tek taraflı olarak ücretsiz izne çıkarması mümkün değil. 2021 yılı Ocak ayı dönemi itibariyle işverenler tarafından ücretsiz izin verilen çalışanlara devlet tarafından verilen nakdi ücret desteğine %21,56 oranında zam yapıldı. Ücretsiz izin kullandırılan çalışanlara devlet tarafından sağlanan nakdi ücret desteği 2021 yılında 39,24 TL’den 47,00 TL’ye yükseldi.  Yol, mazeret ve annelik izinleri hakları iste korunmaya devam ediyor.

• Kısa Çalışma Ödeneği
  Covid-19 sebebiyle işyerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak en az üçte bir oranında azaltan veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetini tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durduran işverenler kısa çalışma başvurusu yapılabilir şeklinde açıklama yapılmıştı. Kısa çalışma şartlarına uyan çalışanlara yazılı bildirim yapılıyor ve İŞKUR tarafından belirlenen miktar üzerinden ödeme yapılıyor. Ödenek alan işçilerin genel sağlık sigortası primleri de ödeniyor.

İşten Çıkarma Yasağı 2 Ay Uzatıldı

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un yaptığı açıklamada, iş akdinin feshi kısıtının 2 ay daha uzatıldığı açıklandı. Bununla birlikte kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği de 2 ay uzayacak. Karar Cumhurbaşkanı’nın imzasıyla Resmî Gazete’de yayımlandı.

Pandemi başından bu yana devam eden işten çıkarma yasakları 17 Eylül’de 2 ay uzatılmıştı. 17 Kasım olarak görülen bitiş tarihi 2 ay daha uzatıldı.

Mevcut durumda işten çıkarma yasağı 17 Ocak 2021’e kadar devam edecek.

Resmi Gazete’de yayınlanan karara göre 17 Ocak 2021’de bitecek olan işten çıkarma yasağı bu tarihten itibaren 2 ay daha uzatıldı. Yeni bir karar açıklanmaması durumunda işten çıkarma yasağı 17 Mart 2021 tarihinde sonlanacak.

İşten Çıkarma Yasağı Tekrar Uzatılır Mı?

4857 sayılı İş Kanuna eklenen geçici 10. maddenin son fıkra hükmünde “Cumhurbaşkanı birinci ve ikinci fıkrada yer alan üç aylık süreleri her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30/6/2021 tarihine kadar uzatmaya yetkilidir” denildiğinden, Kanun hükmü Cumhurbaşkanı'na bu maddenin birinci ve ikinci fıkrasında yer alan üç aylık süreleri her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatmaya yetki veriyor.

Aslına bakarsak bu sorunun cevabı pandemi sürecinin gidişatı ile cevap bulacak. Kış mevsiminin, aşılama sürecinin ve önümüzdeki 2 aylık süreçteki vaka sayılarına, işten çıkarma yasakları ve devlet yardımlarının tekrar uzatabileceği tahmin ediliyor. Fakat resmi kaynaklarda bununla ilgili net bir bilgiye henüz rastlanmadı.

Yapılan düzenlemeler ile yeni normal adını verdiğimiz süreçte, istihdam korunmaya çalışılıyor. Çalışan ve işverenlere destek ve kolaylıklar sağlanıyor. Firmalar süreci en az hasarla atlatmak için yeni stratejiler oluştururken, çalışanlar da zor şartlarda mücadeleye devam ediyorlar.

İş dünyası gündemi ile ilgili içerikler için Multinet Up Blog sayfamızı takip edebilirsiniz.