Devlet, kamu harcamaları için gereken mali kaynağı vergi ve çeşitlerinden elde eder. Bu kapsamda hem işletmelerden hem de bireylerden tahsil edilen farklı vergiler bulunur. Örneğin kazançlar üzerinden hesaplanan gelir vergisi, devletin her iki mükellef grubundan aldığı ödemelerden biridir. Benzer şekilde kurumlar ve kişilerin gerçekleştirdiği resmî işlemlerin ardından doğan damga vergisi de kamu finansmanları arasındadır. Bu yazıda damga vergisi oranları ve hesaplaması gibi detayları sizin için açıkladık.
Kişiler ve kurumlar, yaptıkları resmî işlemlerin ardından bazı belgeler düzenler. Resmiyete dökülen işlemin geçerliliğini kanıtlayan bu belgeler, damga vergisine tabi olur. Özetle damga vergisi, her türlü sözleşmeden doğan ve devlet tarafından tahsil edilen bir ödemedir. Bu vergi türünün esasları, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nda yer alır. Ayrıca söz konusu kanuna her yıl getirilen genel tebliğler, güncel damga ergisi oranlarını gösterir.
Bu kanunun 1. maddesi, (1) sayılı tablodaki kâğıtların ilgili vergiye tabi olduğunu belirtir. Aynı kanunun 3. maddesi, damga vergisi mükelleflerinden bahseder. Söz konusu maddeye göre kâğıtları imzalayanlar, vergiden sorumludur. Resmî dairelerle bireyler arasında yapılan işlemlere ait damga vergisi oranları ise kişiler tarafından ödenir.
Damga vergisi hesaplamasını, güncel oranları esas alarak yapabilirsiniz. Kâğıt türüne göre değişiklik gösteren damga vergisi oranları bulunur. Örneğin taksitle satış sözleşmeleri, binde 9,48 (%0,948) damga vergisi’ne tabidir. Sözleşme tutarı üzerinden yapılan hesaplamalarla ödenmesi gereken vergi miktarı ortaya çıkar. Aylık ödenecek meblağı belirlemek için hesaplamayı yıl bazında yapmak gerekir. Örneğin aylık taksidi 3.000 TL olan sözleşmede damga vergisi oranlarına göre ödenecek tutar şöyledir:
Bir nüshadan fazla düzenlenen sözleşmelerin her biri, aynı miktar ve oranda damga vergisine tabi olur. Yani taksitli satış sözleşmesinden iki nüsha düzenlemeniz hâlinde toplamda 682,56 TL (341,28 TL x 2) vergi ödemeniz gerekir. Ayrıca sözleşmeyi hazırlarken verginin yarı yarıya ifa edileceği belirtilmişse toplam tutardan sorumlu olduğunuz kadarını ödemeniz yeterlidir.
488 sayılı kanuna göre hizmet karşılığı alınan ödemeler, damga vergisinin konusuna girer. Personelin her ay aldığı ödemeleri ifade eden ücret de buna dâhildir. İşverenin çalışanlarına ödediği ücretler, bordroda yer alır. Bordro parametreleri incelendiğinde damga vergisinin brüt ücret üzerinden kesildiği görülür. Brüt tutara binde 7,59 (%0,759) oranının uygulanmasıyla ücretlerde damga vergisi meblağı ortaya çıkar.
2022 yılında yürürlüğe giren düzenlemeyle asgari ücrette gelir ve damga vergileri alınması kaldırılmıştır.
Kıdem tazminatı, personelin çalışmış olduğu her yıla karşılık aldığı ödemedir. Bu ödemeden binde 7,59 (%0,759) oranında damga vergisi kesilir. Kıdem tazminatında da bu oranda kesinti uygulanır.
Güncel damga Vergisi oranlarıyla resmî belgeler için ödemeniz gereken meblağı hesaplayabilirsiniz. Kâğıt türüne göre esas alınan damga vergisi oranları ve tutarları bulunur. 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu, “kâğıt” ibaresinin tanımını yapar. Kanunda yer alan kâğıt kavramı, imzalanan veya bunun yerine geçen işaretlerle hazırlanan belgeleri ifade eder. Bununla birlikte herhangi bir hususu ispat için ibraz edilen ve elektronik imza ile dijital ortamda oluşturulan belgeleri kapsar.
2024 Damga Vergisi oranları, 68 seri nolu tebliğin ekinde yer alır. Bu ekteki tabloya göre damga vergisi oranlarını oluşturan nispetleri ve maktu tutarları aşağıda görebilirsiniz.
I. Akitlerle ilgili kâğıtlar | |
A. Belli parayı ihtiva eden kâğıtlar | |
1. Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler | Binde 9,48 |
2. Kira mukavelenameleri | Binde 1,89 |
3. Kefalet, teminat ve rehin senetleri | Binde 9,48 |
4. Tahkimnameler ve sulhnameler | Binde 9,48 |
5. Fesihnameler | Binde 1,89 |
6. Karayolları Trafik Kanunu’na göre kaydı ve tescili yapılmış ikinci el araçların satış ve devrine ilişkin sözleşmeler | Binde 1,89 |
7. Hazinenin özel mülkiyetinde ya da hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlara ilişkin ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmeleri | Binde 9,48 |
8. Gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri | Binde 0 |
9. Resmî dairelerin mal ve hizmet alımı ihalelerinde düzenlenen sözleşmeler | Binde 9,48 |
10. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında düzenlenen sözleşmeler | |
a) Taksitle satış sözleşmesi | Binde 9,48 |
b) Ön ödemeli konut satış sözleşmeleri | Binde 0 |
c) Uzun süreli ya da devre tatil sözleşmeleri | Binde 9,48 |
ç) Paket tur sözleşmeleri | Binde 9,48 |
d) Abonelik sözleşmeleri | Binde 9,48 |
e) Mesafeli satış sözleşmesi | Binde 9,48 |
11. 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu kapsamındaki sözleşmeler | Binde 9,48 |
12. 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile düzenlenen | |
a) Toptan elektrik satış sözleşmeleri | Binde 9,48 |
b) Perakende elektrik satış sözleşmeleri | Binde 9,48 |
13. 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen sözleşmeler | |
a) Toptan doğal gaz satışı sözleşmeleri | Binde 9,48 |
b) Tüketicilere doğal gaz satışı sözleşmeleri | Binde 9,48 |
14. Kat karşılığı ya da hasılat paylaşımı içeren inşaat sözleşmeleri | Binde 0 |
15. Alt yükleniciler ile yapı müteahhitleri inşaat taahhüt sözleşmeleri | Binde 0 |
16. Kat karşılığı şeklinde ya da hasılat paylaşımlı inşaat işlerinin danışmanlık sözleşmeleri | Binde 0 |
17. Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri | Binde 0 |
B. Belli parayı ihtiva etmeyen kâğıtlar | |
1. Tahkimnameler | 467,20 TL |
2. Sulhnameler | 467,20 TL |
3. Turizm firmaları ile seyahat acentelerinin aralarındaki kontenjan sözleşmeleri | 2.628,80 TL |
II. Kararlar ve Mazbatalar | |
1. Resmî heyetlerden, meclisten ve idari davalarla ilintili olmaksızın Danıştaydan verilen mazbata, ilam ve kararlar | |
a) Belli parayı ihtiva edenler | Binde 9,48 |
b) Belli parayı ihtiva etmeyenler | 467,20 TL |
2. İhale kanunlarına tabi olan ve olmayan resmî daire ve kamu tüzel kişiliği bulunanların her türlü ihale kararları | Binde 5,69 |
III. Ticari işlemlerde kullanılan kâğıtlar | |
1. Ticari ve mütedavil senetler | |
a) Emtia senetleri | |
aa) Makbuz senedi (Resepise) | 160,30 TL |
ab) Rehin senedi (Varant) | 94,60 TL |
ac) İyda senedi | 14,70 TL |
ad) Taşıma senedi | 3,40 TL |
b) Konşimentolar | 94,60 TL |
c) Deniz ödüncü senedi | Binde 9,48 |
d) İpotekli borç senedi, irat senedi | Binde 9,48 |
2. Ticari belgeler | |
a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri | 160,30 TL |
b) Resmî dairelere ve bankalara gösterilen bilançolar ve işletme hesabı özetleri | |
ba) Bilançolar | 360,10 TL |
bb) Gelir tabloları | 171,90 TL |
bc) İşletme hesabı özetleri | 171,90 TL |
c) Barnameler | 14,70 TL |
d) Tasdikli manifesto nüshaları | 69,80 TL |
e) Ordinolar | 3,40 TL |
f) Gümrük idarelerine verilen beyan formları | 69,80 TL |
IV. Makbuzlar ve diğer kâğıtlar | |
1. Makbuzlar | |
a) Resmî dairelerin mal ve hizmet alımlarından doğan ödemeler nedeniyle şahıslar tarafından resmî dairelere verilen ve belirli bir tutarı ihtiva eden makbuz, ibra senetleri ile bu ödemelerin hesaplara aktarılmasını ya da nakil, emir, havale ve tediyesini temin eden kâğıtlar | Binde 9,48 |
b) Maaş, ücret, gündelik ve huzur hakkı gibi hizmet karşılığı alınan paralar için verilen makbuzlar ya da bu ödemelerin hesaplara nakil, emir, havale ve tediyesini temin eden kâğıtlar | Binde 7,59 |
c) Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar ya da bu mahiyetteki senetler | Binde 7,59 |
d) İcra dairelerinin resmî daireler adına şahıslara yapılan para ödemeler için düzenlediği makbuzlar | Binde 7,59 |
2. Beyannameler (Sadece bir nüshası vergiye tabi olanlar) | |
a) Yabancı ülkelerden gelen posta gönderilerindeki gümrük liste beyannamelerindeki her bir madde için | 3,40 TL |
b) Vergi beyannameleri | |
ba) Yıllık Gelir Vergisi beyannamesi | 467,20 TL |
bb) Kurumlar Vergisi beyannamesi | 624,10 TL |
bc) Katma Değer Vergisi beyannamesi | 308,30 TL |
bd) Muhtasar beyannameler | 308,30 TL |
be) Diğer vergi beyannameleri (Damga Vergisi beyannamesi dışındakiler) | 308,30 TL |
c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler | 624,10 TL |
d) Belediyelere ve il özel idarelerine teslim edilen beyannameler | 228,80 TL |
e) Sosyal güvenlik kurumlarına beyan edilen sigorta prim bildirgeleri | 228,80 TL |
f) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesiyle muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesi sonucunda oluşturulan beyannameler | 365,20 TL |
3. Tabloda yazılı belgelerden 1,00 Türk Lirasının üzerinde nispi ve maktu vergiye tabi kâğıtların resmî daireye ibraz edilecek özet, nüsha ve tercümeleri | 3,40 TL |
2024 yılında bir kâğıttan alınabilecek Damga Vergisi üst sınırı, 17.006.516,30 TL’dir. Güncel Damga Vergisi oranları, bir önceki yılın değerleme oranına göre hesaplanır.
Damga Vergisi oranları, kâğıt türüne göre değişir. Ayrıca her yıl, ilgili makamlar tarafından bir önceki senenin yeniden değerleme oranına göre güncellenen nispetler ve maktu tutarlar duyurulur. Yeniden değerleme oranı (YDO) özetle, ekim ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla üretici enflasyonundaki ortalama fiyat artışını gösterir. Bu orana göre güncellenen Damga Vergisi tutarlarını, Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi üzerinden takip edebilirsiniz.
MultiNet yemek kartı ile 2024 yemek ücreti olarak bilinen yemek bedeli istisnasını aşmadığınız sürece, çalışanlarınız için yapacağınız ödemelerde damga ve gelir vergisinden muaf tutulursunuz. Detayları öğrenmek ve hemen başvuru yapmak için formumuzu doldurun:
Damga vergisi aylık olarak ödenen vergi türlerindendir. Mükellef şirketse ay içinde hazırlanan kağıtların damga vergisi beyannamesini, ertesi ayın 26. günü beyan edilir ve o gün ödeme yapılır. Yani şirketiniz için 2024 Temmuz ayında bir damga vergisine tabi bir kağıt imzaladıysanız, 26 Ağustos 2024 tarihine kadar ödeme yapmanız gerekir.
Kişiler için ise durum çok daha basittir. Bir sözleşmeye imza atan kişiler, 15 gün içerisinde damga vergisini beyan edip ödemesini yapmalıdır.
Multinet Up tarafından hazırlanan 2024 Vergi Takvimi içeriğine göz atarak vergilere ve ödeme zamanlarına dair bilgi edinebilirsiniz.
Damga vergisi için ödemelerinizi üç farklı yerde yapabilirsiniz. Bunlar şöyle sıralanır.
Multinet Up Blog’da yer alan içeriğin yalnızca bilgi verme amaçlı olduğunu, hukuki görüş ve tavsiye içermediğini, bilgilerin Multinet Up Blog’un hazırlanma tarihindeki mevzuata dayalı olduğunu ve zamanla mevzuat değişiklikleri ile ilgili kurumların görüşleri çerçevesinde güncelliğini yitirmiş olabileceğini bildiririz.