İşletmeler için çalışan performansının önemli bir yeri vardır. İş kalitesini korumak ve gelişimi teşvik etmek gibi hedefler için personellerin durumunun düzenli aralıklarla incelenmesi gerekir. Performans değerlendirme aşamalarıyla çalışanların güçlü ve zayıf yönlerini öğrenebilirsiniz. Böylece başarıları takdir etmeniz, eksiklikleri ise gidermeniz mümkün olur. Ancak bunun için objektif bir ölçme ve değerlendirme süreci yürütmeniz mühimdir. Bu yazıda iş performansının ölçülmesinde izlenecek adımlardan ve kaçınılması gereken durumlardan bahsettik.
İş performansı değerlendirmesi; çalışanın katkısını, hedeflerini, güçlü yönlerini ve geliştirilmesi gereken özelliklerini belirlemek için yapılan ölçümlerdir. İşletmenin başarısını artırmak ve personelin kariyerini desteklemek gibi amaçlarla yapılan bu değerlendirmeyle somut veriler elde edilir. Ulaşılan veriler; performansa dayalı ödüllendirme, iş planlaması, kaynak yönetimi ve ilgili çalışana geri bildirimde bulunma gibi süreçlere rehberlik eder. Özetle iş performansının değerlendirilmesi, şirketlerin verimlilik ve etkinlik hedeflerine ulaşmasına yardımcı olur.
Performans değerlendirmesinin hem çalışanlara hem şirketlere pek çok yararı vardır. Bunların başında geri bildirim kültürünün gelişmesi yer alır. İşletmeyi başarıya götüren yapıcı bildirimler, gelişim alanlarını belirlemeye destek verir. Ayrıca çalışanın kendi performansı hakkında bilgi sahibi olmasını ve daha güçlü bir motivasyonla ilerlemesini sağlar. Personel performans değerlendirmesinin faydaları arasında şunlar da yer alır:
Şirket performans değerlendirmesi, ödül ve teşvik sistemine rehberlik eder. Bu ölçümlerin ardından başarılı bulunan çalışanlara; maaş artışı, prim, terfi ve diğer fırsatları sunabilirsiniz. Çabalarının takdir edildiğini gören personellerin motivasyonu artar. Motivasyon artışını, performans ve verimliliğin yükselmesi gibi olumlu sonuçlar izler.
Çalışan gelişimi ve performans değerlendirmesi, birbirini tamamlayan süreçlerdir. Performans ölçümleri, personellerin başarısını objektif incelemelerle belirler. Bu sayede ilerleme fırsatları için bir zemin oluşturur. Çalışanın güçlü ve zayıf yönlerini tespit eden değerlendirmelerin ardından eylem planları hazırlamak mümkün olur. Yöneticiler, bu planda kariyer gelişimi, verimlilik ve motivasyon artışı gibi hedefleri temel alır. Eğitim ve mentorluk gibi fırsatlardan yararlanan personellerin hem yetenek kullanımı hem de iş sonuçları iyileşir.
Etkili performans değerlendirme süreci, bazı temel aşamalardan meydana gelir. Bunlardan ilki, net ve ölçülebilir hedeflerle belirlemektir. Değerlendirme için referans noktası oluşturan bu amaç doğrultusunda sürece başlayabilirsiniz. Performans ölçümünde izleyeceğiniz adımlar kısaca şöyledir:
Bu adımları belirli aralıklarla tekrarlamanızda yarar vardır. Örneğin performans değerlendirme yöntemini, aylık periyotlarda uygulayabilirsiniz. Böylelikle çalışanların bir önceki aya göre kaydettiği ilerlemeyi izlemeniz mümkün olur.
Personel performans değerlendirmesinde hedeflerin net ve ölçülebilir olması son derece önemlidir. Net hedefler, çalışanlardan beklenen sonuçları açıkça ortaya koyar. Örneğin bir proje yöneticisinin iş süresini %10 azaltması ya da satış temsilcisinin aylık 20 yeni müşteri kazanması gibi net hedefler belirlemek gerekir. Bu hedefler, aynı zamanda ölçülebilir niteliktedir. Miktar, sayı, yüzde gibi somut veriler sunduğu için çalışan performansını objektif ve tutarlı şekilde ölçmeye yardımcı olur.
Çalışan performans değerlendirmesi, şirketlerdeki geri bilirim kültürünü destekler. Sürekli hâle geldiğinde yöneticiler ve çalışanlar arasındaki etkileşimi güçlendirir. Düzenli geri bildirim ve performans değerlendirme, kurum içindeki iletişim engellerini ortadan kaldırır. Hem şirketi hem personeli ileriye taşıyacak adımları birlikte atma şansı verir. Bu sayede çalışanlar ihtiyaçlarını çekinmeden aktarır; işverenler ise performans hedeflerini ve beklentilerini açıkça ortaya koyar.
Performans değerlendirmesi, iyileştirilmesi gereken alanları tespit eder. Zira bu ölçümlerle iş verimliliğini ve çalışan motivasyonunu düşüren hususları belirlemek mümkün olur. Söz konusu detayları tespit ettikten sonra sıra, iyileştirme ve destek aşamasına gelir. Bu süreçte eksiklikler ve ihtiyaçlardan yola çıkmak önemlidir. Örneğin iletişim sorunu yaşadığı için takım çalışmasına dâhil olamayan ya da kapasitesini aşan iş yükünden dolayı zaman yönetiminde sorun yaşayan personellere bu sorunlara yönelik destek verebilirsiniz.
Çalışanların performansını doğru değerlendirmek için bazı durumlardan kaçınmanız gerekir. Bunların başında varsayımlara dayalı ölçümler yer alır. Tahminler üzerinden ilerlemek yerine personellerle ilgili somut verileri değerlendirerek doğru sonuçlar elde edebilirsiniz. Ayrıca performans değerlendirmesinde objektif olmanız son derece önemlidir. Kişisel ilişkileri ayrı tutma, sadece iş tanımına odaklanma ve geri bildirimleri ihmal etmeme gibi adımlarla tutarlı değerlendirmeler yapabilirsiniz.
Puanlama sistemi, performans değerlendirmesinde ulaşılan verileri sıralamaya ve karşılaştırmaya yardımcı olur. Her şirketin ihtiyaçlarına ve hedeflerine uygun olarak hazırlanmalıdır. Ayrıca çalışanların başarısını, net ve ölçülebilir detaylarla ortaya koymalıdır. Tutarsız bir puanlama sistemi, performans değerlendirmesinde yetersiz kalır. Hatta verilerin yanlış ölçülmesi ve adaletsiz sonuçlandırılması gibi sorunlara da neden olabilir.
Çalışanların performans değerlendirmesinde tarafsızlık ve objektiflik ilkelerini baz almanız gerekir. Kişisel ilişkileri ölçüme dâhil ettiğinizde bu ilkeler geri planda kalır. Performans değerlendirmesinde temel amaç, işle ilgili başarı kriterleridir. Personelin ekip arkadaşlarıyla ve yöneticilerle olan kişisel ilişkileri, performansı dolaylı yoldan etkilese de ölçümlerin dışında kalır. Böylelikle daha adil ve doğru değerlendirmeler yapabilirsiniz.
Sadece görev tanımına odaklanmak, performans değerlendirme kriterleri arasındadır. İş tanımı dışında kalan hususlar, başka ölçümlerin konusunu oluşturur. Örneğin ekip içi iletişim başarısı hakkında farklı değerlendirmeler gerçekleştirmek mümkündür. Ancak performansın incelenmesi için yalnızca iş sonuçlarına bakmak gerekir. Bu sayede satış artışı ve etkili zaman yönetimi gibi başarıları ölçebilirsiniz.
Şirketleri başarıya götüren hususlar arasındaki geri bildirim yolu, yanlış kullanıldığında istenmeyen sonuçlara yol açar. Yapıcı olmayan geri bildirimlerin taşıdığı özellikler ise aşağıdaki gibidir.
Geri bildirim, inşa edici öneriler sunmalıdır. Aksi takdirde bildirime konu olan sorunlar havada kalır. Sadece olumsuzluklara yer veren geri bildirimler, çözüm yolu getirmediği için şirketin ve personelin ilerlemesine katkı sağlamaz.
Çalışanlarınızın gelişimine destek olmak ve şirketinizi ileriye taşımak için Multinet Up tarafından sunulan kapsamlı çözümlerden yararlanabilirsiniz. 20.000’i aşkın noktada geçerli MultiGift kurumsal hediye kartı, personel motivasyonunu ve verimliliğini artırmanıza yardımcı olur. Bayram, özel gün, performans ve kıdem ödülleri sayesinde çalışan bağlılığını destekler. Ayrıca bu kurumsal çözümde sizi, %45’e varan vergi avantajı da bekler. Vakit kaybetmeden Multinet Up hizmetleriyle tanışarak daha pek çok fırsata ulaşabilirsiniz.