İşyerinde yemek ihtiyacının karşılanması hem çalışanlar hem de işletmeler için her zaman önemli bir konu olmuştur. Yeni bir işe başlarken yemeğin işyeri tarafından karşılanıp karşılanmaması durumu işi kabul ederken bile dikkat edilen konuların başında gelmektedir. Diğer taraftan yemek giderlerinin işletme tarafından nakdi olarak ödemesinin yapılması işletmeler için muhasebe anlamında hem zaman konusunda dezavantaj sağlarken hem de vergi yüküyle karşılaşmaları anlamına gelmektedir. Personel yemek giderleri bu anlamda işletmeler tarafından özen gösterilmesi gereken konulardan biri haline gelmiştir.
İşletmelerin personellerine sunduğu çeşitli yemek alternatifleri vardır. Bazı işletmeler kendi mutfağını hazırlayıp ya da catering firmasıyla anlaşarak personeline yemek sunarken bazı işletmeler ise yemek çeki ya da yemek kartı vererek bu ihtiyacı karşılamaya çalışmaktadır. Her yıl günlük yemek ücretinin belirlenmesi bu anlamda oldukça önemlidir.
İşyerinde mutfak varsa genel olarak personele tabldot yemek sunulur. Bunun yanı sıra bir catering firmasıyla anlaşıldıysa açık büfe ya da yine tabldot seçeneği işletmeye sunulur sonrasında işverenin tercihi ve onayı ile seçeneklerden birine karar verilir. Eğer işletme personeline yemek çeki ya da yemek kartı veriyorsa personel yemek ihtiyacını bütçesine yani kart limitine bağlı olarak kendi isteği doğrultusunda farklı restoranlarda giderebilir.
İşletmelerin sadece işyerindeki personelin yemek ihtiyacının giderilmesinin dışında farklı yemek giderleri de olabilir. Bunların işletme tarafından muhasebe kaydı ayrıca tutulur. Bu ekstraların başında temsil ve ağırlama gideri gelir. İş yemeği ya da toplantılarda yenilen yemekler bu kapsamda değerlendirilir. Giderin personel yemek gideri olarak sayılmasının öncelikli koşulu bir görevlendirme ya da iş saatleri içinde gerçekleşiyor olmasıdır.
Şirket sınırları dışındaki personel yemek giderlerinin de muhasebesi tutulmalıdır. Çalışanın iş gereği işyeri dışına ya da şehir dışına çıkması veya yurt dışına gönderilmesi gibi durumlarda da yemek giderleri işletme tarafından karşılanır ve muhasebe kaydına dahil edilir.
Personel yemek giderleri bulunulan yılın başında Resmi Gazete’de yayımlanır ve hesaplaması günlük bazda yapılır. Bu sebeple muhasebe kaydına tabi olan gider çalışılan iş günü esas alınarak hesaplanır. İşyerinde yemek çıkıyorsa bu yemeği hazırlayana ödenen bir meblağdır. Bunun dışında çalışana nakit veriliyor ise muhasebe kaydı farklı kalemleri de içerir. Bu kalemler;
Eğer işyeri yemek yardımlarını çalışanlara yemek kartı ile ödüyorsa o zaman bu kalemlerden muaf olur ve neredeyse %100 vergi avantajı sağlayabilir.
İşyerlerinde personelin yemek ihtiyacının farklı yöntemlerle karşılandığından bahsetmiştik. Yemek ücretinin personele nakdi olarak ödenmesi bir takım vergi yüklerini de beraberinde getiriyor. Bu hesaplama ise şu şekilde oluyor;
Bu bilgiler doğrultusunda 1 çalışana verilmesi gereken aylık yemek bedeli;
(Aylık çalışma günü x çalışan sayısı x günlük yemek ücreti) şeklinde bulunur.
BK= ((1-İşsizlik Sigortası - SGK Primi İşçi Payı) x (1-Gelir Vergisi) - Damga Vergisi
KDV İndirimi= ( Yemek Bedeli - (yemek Bedeli / 1.08) x Çalışan Sayısı x Aylık Çalışma Günü
(Aylık Yemek Bedeli / BK) x Damga vergisi
İşçi Payı %1 oranındadır ve ( Aylık Yemek Bedeli / BK) x İşsizlik Sigortası İşçi payı
İşveren Payı % 2’dir ve ( Aylık Yemek Bedeli / BK) x İşsizlik Sigortası İşveren Payı şeklinde hesaplanır.
SGK Primi İşçi Payı %14 oranındadır ve ( Aylık Yemek Bedeli / BK ) x SGK İşçi Payı
SGK Primi İşveren Payı ise %20.5 oranındadır ve (Aylık Yemek Bedeli / BK) x SGK işveren payı şeklinde bulunur.
Gelir Vergisi x ((Aylık Yemek Bedeli / BK) - SGK Primi İşçi Payı - İşsizlik Sigortası İşçi Payı).
Bu hesaplamalardan sonra yemek ücretinin nakit olarak ödenmesinin işverene maliyeti bütün kalemlerin toplamına eşittir.
Tüm bu hesaplamalar nakdi yapılan yemek ödemelerinin aslında işverene maliyetinin ne kadar arttırdığını ve muhasebesel anlamda bir iş yükü olduğunu göstermektedir. Bunun yerine işverenin yemek kartı kullanımı ile bu masraf ve yüklerden kurtulduğunu söylemek mümkündür. MultiNet yemek kartı bu anlamda sektörün öncü isimleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. İster 1 ister 1000 çalışanınız olsun Multinet yemek kartı ile çalışanlarının kart içindeki bakiyeyi hem restoranlarda hem de marketlerde diledikleri gibi kullanabilmektedir. 30.000 noktada geçerli olan ve 25.000 den fazla işyerine hizmet veren MultiNet yemek kartının avantajları şunlardır;